De container-revolutie

Scheepskapiteins zijn er al duizenden jaren lang aan gewend, vracht te behandelen. Ze hebben geleerd hoe deze gestuwd moet worden, om te bereiken dat de lading niet gaat schuiven en het schip horizontaal op het water blijft liggen. Bepaalde goederen moeten uit de buurt van andere worden gehouden. En wanneer er storm op til is, moet alles stevig vastgesjord worden.

Geschiedenis

In de jaren tussen 1800 en 1900 vergingen zoveel schepen door overbelasting, dat een Engelse wet in 1876 bepaalde dat schepen die Engelse havens aandeden, een zogenaamde plimsoll-lijn op hun zijden geschilderd moesten hebben. Samuel Plisoll was het Engelse parlementslid dat de invoering ervan had bewerkstelligd. De lijn geeft het maximale veilige waterpeil aan bij verschillende dichtheden van zout of zoet water. Al spoedig moesten alle schepen op de wereld van een Plimsoll-lijn zijn voorzien.

In 1880 begon men met het uitrusten van schepen met koelruimtes om vlees en andere aan bederf onderhevige goederen te kunnen vervoeren. Sommige schepen werden ontworpen voor het vervoer van maar een enkel soort goederen, zoals bijvoorbeeld kolen. Een tramp was een schip dat geen lijndienst onderhield, maar iedere haven aandeed waar vracht gebracht of gehaald moest worden.

Tegenwoordig

Tegenwoordig wordt de lading in vier klassen gegroepeerd. Algemene lading is de gebruikelijke soort: zakken, kisten, balen en vaten. Gekoelde lading bestaat altijd uit voedsel of geneesmiddelen. Containers zijn internationaal gestandaardiseerde kisten. Met gestorte lading worden grondstoffen bedoeld, zoals bijvoorbeeld olie of ijzererts, die zonder vorm van verpakking kunnen worden vervoerd. Algemene lading vormde een eeuw geleden de hoofdmoot, maar tegenwoordig is dit zeldzaam. Dit komt doordat het transport per container voordeliger is.

De container-revolutie

De invoering van de container heeft het hele vrachtvervoer in die mate hervormd, in het bijzonder ter zee, dat men wel van container-revolutie spreekt.

Heel wat verschepers hebben ontdekt dat overgang op het containersysteem de totale kosten halveert en de verliezen als gevolg van diefstal en beschadiging bijna tot nul terugbrengt. Het merendeel van alle in massa geproduceerde snelgoederen wordt dan ook in containers getransporteerd.

Containerschepen behoren tot de grootste en snelste boten die in de vaart zijn. Alleen bulkvrachtschepen, zijn groter. De snelste containerschepen worden aangedreven door moderne gasturbines, waardoor snelheden van 26 knopen kunnen worden gemaakt.

Het containertransport vereist havens die ruim voorzien zijn van reusachtige rijdende kramen, computers, goederenloodsen, mechanische behandelingsmethoden en uitgebreide weg- en railsverbindingen. Duizenden kleine havens zijn sterk achteruitgegaan, doordat ze niet aan deze vereisten konden voldoen. Ze verwerken alleen nog onregelmatige afvaarten, met toepassing van de oude werkwijze, die veel arbeid en tijd vergt.

Hetzelfde is met het bulktransport gebeurd. Er wordt gestreefd naar vervoer met zo groot mogelijke schepen, zodat de kosten per vervoerde eenheid afnemen. Dit heeft geleid tot het bouwen van zogenaamde bulkschepen (schepen voor onverpakte lading). De meest in het oog springende groep bulkschepen zijn de tankers, die gebouwd zijn voor het transport van ruwe olie.

Lees verder

• Afvalwaterzuivering in de industrie
• De Industriële Revolutie
• De scheepsgeschiedenis
• Ecologisch rijden: rij zuinig en milieubewust
• Onderzeeërs en duiktoestellen