Containerschepen: giganten van de zee en havens

Vanaf het moment dat de container zijn intrede deed als middel om goederen te vervoeren is de mondiale vervoerssector ingrijpend veranderd! Met name het vervoer over zee (schip) en op het land (vrachtwagen en trein). De containers worden gebruikt om stukgoederen over de hele wereld te vervoeren. De schepen die de containers vervoeren zijn de reuzen van de zee en er lijkt elke maand wel een nóg groter schip van stapel te rollen. Om zulke schepen te kunnen laden en lossen moeten havens ook grote investeringen doen om ze te kunnen ontvangen en te faciliteren. In middels lijkt er voor sommige havens een grens bereikt. Binnenvaartschepen kunnen veel containers tegelijk vervoeren naar het binnenland en kunnen een ontlasting betekenen voor het wegvervoer.

• Kostenbesparing en continu varen zijn de grote voordelen van een containerschip
• Soorten containers
• Containerschepen
• Giganten op zee: groot, groter en grootst
• Het scheepsruim is een open magazijn
• Havens en benodigde voorzieningen
• Grootste containerhavens vaak in China
• Grenzen aan de grootte voor (Europese) havens?
• Havens dreigen onbereikbaar te worden
• Binnenvaart betekent ontlasting voor vervoer over land
• Spottersobject

Kostenbesparing en continu varen zijn de grote voordelen van een containerschip

Het grootste gedeelte van de stukgoederen wordt tegenwoordig per containerschip getransporteerd over de wereldzeeën. Het vervoeren op deze manier heeft veel voordelen.

• Alle vormen van stukgoed. Zo ongeveer alles kan vervoerd worden in een container. Ook artikelen die bijvoorbeeld gekoeld moeten worden onderweg.
• Kostenbesparing. Er kunnen enorme aantallen goederen in één keer vervoerd worden. Op deze manier gaan de kosten sterk omlaag.
• Continu in bedrijf. Er kan een gedeelte van de containers gelost worden en tegelijk weer andere containers geladen voor andere havens. Op deze manier heeft een containerschip altijd lading aan boord en is altijd in bedrijf.

Soorten containers

De afmetingen van een container wordt uitgedrukt in TEU. Dit staat voor Twenty feet Equivalent Unit. Een container van 20 feet; ongeveer 6 meter 10 lang, 2 meter 45 breed en 2 meter 60 hoog. Ook werkt men wel met 40 feet containers. Als we dus spreken over een capaciteit van 15.000 containers betekent dit dat het schip 15.000 containers van 20 feet kan vervoeren.

Containerschepen

Om al deze enorme hoeveelheden containers te vervoeren zijn er grote schepen nodig, die in één keer heel veel mee kunnen nemen. Grote rederijen, gespecialiseerd in containervervoer, hebben grote aantallen containerschepen in de vaart. De grootste rederijen van containerschepen zijn Maersk, MSC en CMA-CGM. Allemaal rederijen met 450 tot 600 schepen in de vaart. Verder zie je in onze wateren ook vaak schepen van grote rederijen als Hapag-Lloyd, OOCL en Cosco.

Giganten op zee: groot, groter en grootst

Er worden steeds grotere schepen gebouwd die steeds meer containers kunnen meenemen. Enkele jaren geleden was een schip dat 13.000 TEU kon vervoeren nog een gigant. Deze aantallen waren al snel 15.000 en in 2015 vervoeren de grootste containerschepen ruim 19.000 containers tegelijk. Anno 2017 varen er containerschepen die ruim 20.000 containers kunnen laden. De allergrootste schepen hebben een lengte van ongeveer 400 meter, een breedte van 55 à 60 meter en een diepgang van 16 meter als ze volgeladen zijn. De reden om schepen met deze grote afmetingen te laten bouwen is om de kosten te drukken. Hoe meer een schip tegelijk kan meenemen, hoe goedkoper het vervoer wordt.

Het scheepsruim is een open magazijn

De stukgoederen gingen in ruimen die werden afgesloten door luiken. Nu staan de containers in de nieuwe schepen in rekken. De luiken waren vroeger nodig om er voor te zorgen dat overslaand zeewater niet in het ruim terecht zou komen. Doordat de nieuwe containerschepen door hun enorme afmetingen hoog boven het zeewateroppervlak liggen kan dit veel minder gebeuren. Als het toch gebeurt tijdens een storm, kan het er uit worden gepompt, net zoals men met regenwater doet. In vergelijking met schepen met luiken is het grote voordeel van dit type schepen de tijdsbesparing. Er gaat niet iedere keer tijd verloren met open- en dichtdoen van de ruimen.

Havens en benodigde voorzieningen

Er zijn natuurlijk heel erg veel havens op de wereld waar vracht gelost en/of overgeslagen wordt. Niet elke haven is groot genoeg om faciliteiten voor de allergrootste containerschepen aan te bieden. Dit vergt immers enorme investeringen.

• Er moeten kranen zijn om de schepen te laden en te lossen.
• Een groot opslagterrein is een must om de logistieke stroom in goed banen te leiden.
• Computer- en softwarefaciliteiten zijn nodig om de gigantische logistieke operaties te begeleiden.
• Er moet een infrastructuur zijn voor de aan- en afvoer van de containers per vrachtwagen, trein of binnenvaartschip.
• Om met deze enorme schepen de havenkade te bereiken is ligging aan diep vaarwater een vereiste.

De grote containerschepen laden en lossen in de grote havens die beschikken over zulke terminals en hebben zelf geen laad- of losmaterieel aan boord. Daarom moeten de schepen die kleinere havens aandoen zelf ook beschikken over kranen aan boord.

Grootste containerhavens vaak in China

Zonder twijfel heeft China de allergrootste containerhavens ter wereld. Containertransport gaat dan ook veel van China naar Europa, Amerika v.v. In de huidige situatie is de top tien van de wereld geheel samengesteld uit alleen Aziatische havens. China staat behalve op nummer één, nog zes keer genoteerd!

De top tien van de grootste containerhavens ter wereld:

1. Shanghai (China)
2. Singapore
3. Hong Kong (China)
4. Shenzhen (China)
5. Guangzhou (China)
6. Busan (Korea)
7. Ningbo (China)
8. Qingdao (China)
9. Dubai
10. Tianjin (China)

Grenzen aan de grootte voor (Europese) havens?

Wat betreft de wedloop naar het grootste containerschip met steeds grotere aantallen te vervoeren containers, lijkt er voor sommige havens een grens te zijn bereikt met ruim 20.000TEU. De havenautoriteiten van Hamburg en Antwerpen hebben opgeroepen om na te denken over de gevolgen van steeds grotere schepen en meer containers. Voorheen werden containerschepen aan de mogelijkheden van de haven aangepast. Nu bepalen de rederijen de eisen voor de havens.

Havens dreigen onbereikbaar te worden

Het probleem zit hier in de enorme investeringen die sommige havenbedrijven moeten doen. Hamburg en Antwerpen liggen ver van zee af en de containerschepen moeten via een rivier deze havens bereiken. Om dit te kunnen blijven doen moeten de rivieren bijna continu worden uitgebaggerd om op de gewenste diepte te blijven. Met alle kosten van dien als gevolg. Havens die aan zee en diep vaarwater liggen hebben deze kosten niet.

Binnenvaart betekent ontlasting voor vervoer over land

De containers moeten na het lossen verder vervoerd worden. Dit gebeurt hoofdzakelijk via de weg. Doordat er in één keer steeds grotere hoeveelheden containers moeten worden vervoerd, levert dit veel extra belastingen op voor het wegverkeer. Een manier die een ontlasting kan betekenen voor het wegverkeer is te kiezen voor vervoer met binnenvaartschepen. Dan wordt er in één keer een hoeveelheid containers meegenomen die anders een flink aantal riten voor vrachtwagens zou betekenen.

Spottersobject

Containerschepen hebben door hun enorme afmetingen een aantrekkingskracht op scheepvaartliefhebbers. Juist door die enorme afmetingen kunnen ze lang niet overal terecht. Voor mensen die graag schepen op de foto vastleggen zijn er in de provincie Zeeland een aantal locaties waar men de schepen van zo dichtbij kan zien, dat het lijkt of men ze kan aanraken. Bijvoorbeeld Terneuzen, Hansweert en Bath. Hier zijn heuse spotlocaties waar men de echte liefhebbers vaak aantreft. Er zijn websites voor het scheepvaartverkeer waar men van te voren kan zien wanneer zo'n gigant langs vaart.