Oldtimer bromfiets: de Solex

De Solex is een verstevigde fiets waarbij je niet hoeft te trappen en die voorzien is van een klein motortje dat boven het voorwiel gemonteerd is. Vanaf 1948 tot 1967 werden er in Nederland in totaal 700.000 van gefabriceerd, waarna de productie naar Frankrijk verhuisde. Nog steeds is er een grote schare fans, die er al dan niet in clubverband, graag mee gaan toeren.

De eerste echte bromfiets

De Solex krijgt de eer om als eerste de term 'bromfiets' te krijgen omdat er wel fabrikanten waren die hulpmotortjes maakten voor fietsen in die tijd (1948) maar nog niet op een stevig en degelijk frame. De Solex is geboren in Frankrijk en werd al snel in Nederland (onder licentie) vervaardigd door Handelsonderneming Stokvis in Rotterdam. Dit speelde zich af rond 1948, net na de oorlog en Nederland was helemaal in de ban van de Solex. Het schijnt zelfs zo te zijn, dat er in 1949 een wachttijd voor was van vele maanden.

Rolaandrijving

Bijna elke Solex wordt aangedreven door een motor die een rol laat draaien. Deze motor wordt met die rol door middel van een hendel op het voorwiel gezet. Het grote nadeel van die rol op de band, is de grote mate van bandenslijtage die er op treedt. Er werden speciale banden voor ontwikkeld om dit proces te vertragen. De uitzondering op de rolaangedreven Solex is het model Flash, die naast de andere modellen geleverd kon worden met een cardan aandrijving.

De uitvoering

In al de jaren dat de Solex gemaakt werd, is er aan het principe van de bromfiets weinig veranderd. Het bleef een stevige frame met een motor die boven het voorwiel geplaatst was. Het motortje was zo afgesteld dat het niet harder dan zo'n 30 kilometer per uur kon rijden. Wel zijn er in de loop van de jaren een aantal zaken gewijzigd, zoals het frame wat in de eerste versies een ronde buis was en op een zwanehals leek. In de latere types (vanaf 1957) zakte de buis verder naar beneden en ontstond het model zadelbalkframe, een type waar er nog veel van rondrijden. De meest recente types hadden een vierkante framebuis en ze werden vaak geleverd met getrokken gouden biezen op het frame. Veel Solexen zijn zwart van kleur, maar er zijn uitzonderingen gemaakt voor de Ami in de kleur blauw, Peperbus in groen, de 5000 types in wit,blauw,geel of oranje. Ook in zilver zijn de laatste modellen uit Hongarije te verkrijgen.

De bijnamen van de modellen:

• modeljaar 1949 - 1953 Peperbus.
• modeljaar 1954 - 1956 sleutelgat of suikerpotje.
• modeljaar 1957 - 1961 koffertje
• modeljaar 1962 - 1967 OTO
• modeljaar 1968 - heden geen bijnamen meer, maar modellen: Flash (cardan aandrijving), 5000(kleine wielen 20 inch), 6000 (wielen 16 inch), type 3800.

Eenvoudig te onderhouden

Vanwege het feit dat de Solex eigenlijk een "gewone" fiets is, veroorzaakt het onderhoud voor de meeste mensen weinig problemen. Ook het eenvoudige motortje heeft weinig aandacht nodig. Af en toe ontkolen en schoonmaken gaat de meeste mensen met een beetje technisch inzicht of durf wel lukken. Voor de moeilijkere karweitjes, zoals het vervangen van de aandrijfrol of de krukaslagers, zijn er nog veel adresjes te vinden voor het onderhoud. Soms bij particuliere liefhebbers die u vooruit willen helpen, of zelfs nog steeds bij fietsenmakers en gespecialiseerde Solex bedrijfjes.

De Solex clubs

Dankzij zijn populariteit zijn er in de loop van de jaren vele clubs opgericht. Voor de ene club is het behoud van het erfgoed het belangrijkste en voor de andere is het toeren in clubverband weer van belang. Er zijn zelfs clubs die races houden, met al dan niet opgevoerde exemplaren. Een ding hebben al deze clubs gemeen: ze zijn allemaal gek op die Solex! Het plezier bij die clubs komt dikwijls al in de naamgeving naar voren. Namen als "Vroem-vroem", "opzij-opzij-opzij", "Plezant", "Steeksleuteltje 9" en de "Tjop Tjoppers" zegt al wel genoeg. Er zijn ruim 40 Solex-clubs in Nederland, dus ook bij u in de buurt zit er wel een.

Mocht u evenwel geen behoefte hebben aan het lidmaatschap van een club, maar wel meer weten over de Solex in het algemeen, dan is het boek : "het grote Solexboek" , een uitgave van "Bromfiets" en geschreven door Joost Heesakkers een aanrader ( ISBN: 90-807473-1-9). Geweldig geschreven boek met veel mooie foto's van het ontstaan van de Solex tot heden.

Solex verhuur

Dankzij zijn populariteit worden er steeds meer verhuurbedrijfjes opgericht waar Solexen gehuurd kunnen worden voor een halve of hele dag. Wilt u er een huren voor uzelf of uw gezin is dat geen enkel probleem. Steeds vaker zie je echter ook hele grote groepen, die voor een uitstapje de Solexen huren. Soms zijn die personen zelfs voorzien van lange leren jassen en pothelmpjes op het hoofd. Het plezier straalt af van de berijders, maar ook van de toevallige wandelaars en fietsers die ingehaald worden of automobilisten die de groep voorbijrijden.

Snorkenteken

De Solex mag als rolaandrijver uitgevoerd worden met het snorkenteken, wat inhoudt dat er zonder helm op mag worden gereden.

Lees verder

• Oldtimer bromfiets: rolaandrijvers
• Oldtimer bromfiets: de Berini M23 de luxe
• Oldtimer bromfiets: de Mobylette EEG
• Oldtimer bromfiets: de Puch MS-50, VS-50 en MV-50
• Oldtimer bromfiets: Zündapp 517