Bromfietsen en hun geschiedenis

Op vakantie gaan in de jaren vijftig betekende vaak op de Berini naar Echternach in Luxemburg. Nederland zat in de wederopbouw en steeds meer mensen kregen de mogelijkheid om een brommer te kopen om mee naar het werk te gaan en om toeren te maken. Een wat primitievere uitvoering van een bromfiets was de Solex waar jeugdigen op neerkeken. Hoewel de glorietijd van de bromfiets al lang voorbij is zijn er nog steeds liefhebbers die zich zonder inspanning op die tweewieler voortbewegen.

Geschiedenis in vogelvlucht

In 1947 verschijnt in Parijs de eerste Solex. Na vijf jaar waren al meer dan 200.000 brommers verkocht en weer tien jaar later stond de teller op 1,2 miljoen. Een op de vijf Nederlanders boven de 16 jaar reed op een bromfiets. In 1970 was het aantal gegroeid tot bijna 2 miljoen. Maar daarna kwam de klad in de verkoop. Met name de invoering van de helmplicht in 1975 was daar debet aan. Ook speelde mee dat er meer betaalbare auto’s op de markt verschenen.

De jaren '80 betekenden het definitieve einde van de klassieke bromfiets, waarbij zeker een oorzaak was dat de premies van de verzekering fors werden opgeschroefd. In de eerste helft van de tachtiger jaren verdween bij Batavus in Heerenveen de laatste Nederlandse assemblagelijn op één na. Het enige overgebleven assemblagebedrijf was Tomos in Epe, dat het nog jaren heeft volgehouden, dankzij de goed verkopende automaat A3. Maar uiteindelijk verloren ook daar de laatste twaalf brommerbouwers hun baan en de hele assemblage werd verplaatst naar het moederbedrijf in Slovenië. Tomos is vandaag de dag wel weer toonaangevend op de Nederlandse markt voor snorfietsen.

Oerbrommer de Solex

Meteen na de oorlog kwamen losse motorblokjes van Duitse en Italiaanse fabrikanten op de markt. Menige dorpssmid heeft zo’n machientje op een fiets gemonteerd. Ze haalde hoge snelheden maar de fietsremmen waren daar niet op berekend. Solex was daarna de eerste die een complete brommer leverde, met een motortje dat via een rol contact maakte met de voorband en zo het voorwiel aandreef. Een probleem met dit systeem was dat de voorband vrij snel sleet. Het frame van een solex was dikker en sterker dan van gewone fietsen.

De productie van de Solex in Nederland begon in 1948 in Den Haag en duurde tot 1967. De populairste periode was in de jaren vijftig. In totaal werden er in ons land in een kleine 20 jaar 700.000 exemplaren vervaardigd. Zelfs nu nog zijn er duizenden Nederlanders die zo'n "koffiemolen" hebben staan.

De komst van de Solex bracht fietsfabrikanten in paniek omdat zij vreesden dat de fiets zou verdwijnen. Gevolg was dat in een mum van tijd bekende fietsmerken ook brommers leverden zoals Batavus, Union, Burgers, Germaan, Puch, Gazelle en Sparta.

In 2007 verscheen een milieuvriendelijke opvolger van de klassieke Solex op de markt de zogenaamde e-Solex.

Rijbewijs AM

Voor het rijden op een bromfiets, snorfiets of brommobiel is een minimum leeftijd van 16 jaar vereist en is een rijbewijs AM verplicht. Zo'n rijbewijs is levenslang geldig na het behalen van de benodigde examens. Een examen bestaat uit een theoretisch onderdeel en een praktijkexamen. Een examendatum kan al enkele maanden voor de zestiende verjaardag gereserveerd worden. Vanaf achttien jaar geldt dat een AM rijbewijs niet verplicht is bij het bezit van een geldig Nederlands autorijbewijs (categorie B) of motorrijbewijs (categorie A). Het is dan wel verplicht dat autorijbewijs of motorrijbewijs mee te nemen bij het berijden van een bromfiets, snorfiets of brommobiel.

Bromfiets door de jaren heen

• 1948 - Eerste bromfietsen op de markt.
• 1956 - Invoering van maximumsnelheid van 40 kilometer per uur.
• 1957 - Invoering van de gele nummerplaat.
• 1957 - Bromfietsen moeten voortaan van het fietspad gebruikmaken.
• 1958 - Verbod op buddyseat achtige constructie's.
• 1959 - Einde verbod op buddyseat.
• 1965 - Invoering verplichte WA-verzekering.
• 1966 - Introductie van het verzekeringsplaatje.
• 1974 - Introductie van de snorfiets met kleine wielen.
• 1975 - Invoering helmplicht.
• 1976 - Afschaffing verplichte kleine wielen voor snorfietsen.
• 1985 - Afschaffing van de verplichte trappers.
• 1995 - Voortaan mogen ook stickers gebruikt worden als geel plaatje.
• 1996 - Invoering bromfietscertificaat.
• 1999 - Bromfietsen moeten de rijbaan gebruiken tenzij anders is aangegeven.
• 2005 - Invoering Nederlands kenteken voor bromfietsen.
• 2006 - Invoering bromfietsrijbewijs AM.
• 2008 - Maximumsnelheid op de rijbaan verhoogd van 40 naar 45 kilometer per uur.
• 2008 - Binnen de bebouwde kom op de weg rijden, tenzij anders is aangeven.
• 2010 - Naast theorie-examen ook een praktijkexamen vereist.