Juan Sebastián de Elcano: Spaans opleidingsschip

De Juan Sebastián de Elcano is een Spaans zeilschip met vier masten en met als boegbeeld Minerva. Het is de op twee na grootste windjammer ter wereld, na de Sedov en de Kruzenstern. De vele details en versieringen aan boord van de Elcano maken er een drijvend juweeltje van. Het schip dat de naam kreeg van een beroemd Baskisch zeeman die samen met Magellaan als eerste een reis rond de wereld maakte, dient als opleidingsschip en is tevens de ambassadeur van Spanje op zee. Het neemt geregeld deel aan wedstrijden en won al verschillende malen de Boston Teapot.

Project en bouw van de Juan Sebastián de Elcano

Naam

Oorspronkelijk zou het schip Minerva heten maar uiteindelijk zou het de naam Juan Sebastián de Elcano krijgen in 1925 door een Koninklijk Besluit. Minerva werd echter niet helemaal aan haar lot overgelaten. De Godin van de wijsheid, de handel en de kunst kreeg een plaatsje op de boeg van het schip en is nu te zien als boegbeeld. Door de bemanning wordt het schip "L'Elcano" genoemd.

Tewaterlating

Het schip werd op 5 maart 1927 te water gelaten. Haar meter is Carmen Primo de Rivera, de dochter van dictator Miguel Primo de Rivera.

De Esmeralda

De plannen van de Juan Sebastián de Elcano werden in 1952 gebruikt voor de bouw van de Esmeralda, een Chileens opleidingsschip.

Reizen maar!

Maidentrip

Op 29 februari 1928 maakt de Juan Sebastián de Elcano zijn maidentrip. Deze gaat van Cádiz naar Málaga en aan boord bevindt zich niemand minder dan koning Alfonso XIII. Na Málaga vaart het schip verder naar Sevilla voor de Exposición Iberoamericana.

Wereldreis

De eerste trans-Atlantische reis van het schip was een reis rond de wereld in omgekeerde richting van die van Magellaan en Elcano. Hiervoor vertrok het schip op 1 augustus 1928 en kwam het weer aan op 29 mei 1929. De Juan Sebastián de Elcano voer van Cádiz (A) naar San Vincente (Kaapverdische eilanden) (B), naar Montevideo (Uruguay) (C), naar Buenos Aires (Argentinië) (D), naar Kaapstad (Zuid-Afrika) (E), naar Adelaide (F), Melbourne (G) en naar Sidney (Australië) (H). Daarna ging het naar Suva (Fiji) (I), San Francisco (USA) (J), Balboa (Panama) (K), Havana (Cuba) (L), New York (USA) (M) en van daar terug naar Cádiz. Later voer het schip nog talloze malen rond de wereld waarbij het nooit langs Kaap Hoorn (zuidelijkste punt van Zuid-Amerika) voer maar steeds door het Panamakanaal.

Parades en regatta's

De Juan Sebastián de Elcano heeft ook deelgenomen aan talloze parades en regatta's. Zo was er de regatta tussen Lissabon en de Bermuda-eilanden in 1964, die tussen de Bermuda's en Newport in 1966, de Gran regatta Colón '92 in 1992 en de Tall Ships Race 2000 van Cádiz naar de Bermuda-eilanden. In 2010 nam de Juan Sebastián de Elcano deel aan de Velas Sudamérica. In 2013 kon je het schip zien tijdens de parade voor de 500ste verjaardag van de ontdekking van Florida. Daarna voer het terug naar Europa in 29 dagen, enkel op zeil. Aangekomen in Den Helder (Nederland) nam het deel aan de 525ste verjaardag van de oprichting van de Nederlandse Marine. In 2017 kwam de Juan Sebastián de Elcano terug naar Den Helder voor Sail Den Helder 2017. Daarna voer het naar Antwerpen, waar je het kon bezichtigen van 28 juni tot 2 juli 2017.

Prijzen

Boston Teapot

De Juan Sebastián de Elcano won verschillende malen de Boston Teapot, een onderscheiding uitgereikt door de Sail Training Association. Zo onder andere in 1974, 1979,1997 en 1999. Deze onderscheiding wordt jaarlijks uitgereikt aan het zeilschip dat de grootste afstand aflegt tussen twee punten op de aarde in 124 uur.

Corbata

In 2015 kreeg de Juan Sebastián de Elcano de 'Corbata de la Provincia de Cádiz' voor zijn opvoedkundig en militair werk.

Natuurgeweld

Tijdens zijn lange carrière maakte het schip al heel wat mee. Het kwam terecht in cyclonen, moest windsnelheden van meer dan 160 kilometer per uur trotseren en kwam in heel wat stormen en orkanen terecht.

Opleidingsschip en ambassadeur

De Juan Sebastián de Elcano is in de eerste plaats een opleidingsschip. Honderden kadetten werden aan boord van dit schip opgeleid. Ook de Spaanse koning Juan Carlos I en zijn zoon Felipe de Bourbon genoten hun opleiding op de Juan Sebastián de Elcano. Het schip heeft klaslokalen aan boord waarin de kadetten les krijgen en kunnen studeren. Daarnaast krijgen ze ook een praktische opleiding waarbij hen het zeemanschap wordt onderwezen. Op de Juan Sebastián de Elcano hebben ze het voordeel dat ze leren zeilen op de traditionele manier, namelijk met een sextant en de wind. Erg belangrijk is ook dat de kadetten leren samenleven in een grote groep. vaak zijn er meer dan driehonderd mensen aan boord van het schip. Naast opleidingsschip is
de Juan Sebastián de Elcano ook de Ambassadeur van Spanje op zee en in de vele havens die het schip geregeld aandoet.

Technische gegevens van de Juan Sebastián de Elcano

De Juan Sebastián de Elcano is een wit schip met een groene kiel. Verdere technische gegevens:

• lengte overall: 113 meter
• breedte: 13 meter
• 4 masten die de namen kregen van de vorige opleidingsschepen van de Spaanse Armada: Blanca, Almansa, Asturrias en Nautilus
• hoogste mast: 49,9 meter
• diepgang 7 meter
• zeiloppervlak: 3.150 m². Het ontwerp van de zeilen wordt toegeschreven aan de Engelsman Nicholson
• topzeilschoener
• op twee na grootste windjammer ter wereld, na de Sedov en de Kruzenstern
• gebouwd in Cádiz op de scheepswerf Echevarrieta y Larrinaga
• IMO-nummer: 8642567

De twee kanonnen van de Juan Sebastián de Elcano

Aan boord van de Juan Sebastián de Elcano bevinden zich twee kanonnen van 37 mm, waarmee regelmatig saluutschoten worden afgevuurd. Zo onder andere 35 saluutschoten tijdens Sail Den Helder 2013 als eerbetoon aan Willem-Alexander die aan boord van de Stad Amsterdam de schepen kwam bekijken.

Wapenschild

Koning Alfonso XIII besloot het schip te eren met het Elcanowapenschild dat door Keizer Karel V aan de Elcanofamilie was toegekend. Op het wapenschild staat een wereldbol met de spreuk 'Primus Circumdedisti me' wat zo veel betekent als 'jij bent de eerste die rond mij ging'.

Wie was Juan Sebastián Elcano?

Juan Sebastián Elcano was een beroemd Baskisch zeeman, geboren in 1486. Hij was de tweede aan boord van de vijf schepen van de Portugees Ferdinand Magellaan. Onder zijn leiding kwam de Victoria als enige schip van de vijf schepen die vertrokken waren, terug in Spanje in 1522 na de eerste wereldreis ooit. Hij was dus een van de eersten om een reis rond de wereld te maken met een schip. Deze reis duurde zo'n drie jaar.