Vliegdekschepen en supervliegdekschepen: de specificaties
Een vliegdekschip is een schip dat is ingericht om vliegtuigen en eventueel helikopters te vervoeren. Er bestaat zelfs de mogelijkheid om de toestellen in te zetten vanaf het vliegdekschip. Om dit te kunnen verwerkelijken heeft men de schepen lang en breed genoeg gebouwd zodat vliegtuigen kunnen opstijgen en landen. Er is hier voldoende ruimte voor nodig om de vliegtuigen te kunnen stationeren. Vliegdekschepen bestaan onder andere uit een vliegdek, radarsystemen en een aandrijving. Er bestaan allerlei verschillende aandrijvingen om het schip voort te stuwen.
Vliegdekschepen en supervliegdekschepen
Vliegdekschepen
De toren en het vliegdek zijn de meest opvallende elementen van een vliegdekschip. Vliegdekschepen zijn duurder dan overige oorlogsschepen. Dit heeft te maken met de functionaliteit van het vliegdek. Het zorgt er namelijk voor dat vliegtuigen kunnen opstijgen. Soms kunnen vliegdekschepen helikopters bij zich te dragen en hebben ze een specifiek heliplatform voor het laten opstijgen en landen van de toestellen. Het schip wordt meestal begeleid door een zogenaamde 'armada', oftewel een vloot. De vloot dient als extra bescherming voor het vliegdekschip. Vliegdekschepen zijn onder te verdelen in 'normale vliegdekschepen' en 'supervliegdekschepen'.
Supervliegdekschepen
Een supervliegdekschip is groter dan een normaal vliegdekschip. De Verenigde Staten namen in 1962 hun eerste supervliegdekschip in gebruik. Het schip behoort tot de Nimitzklasse en heet de USS Enterprise. Deze schepen hebben een nucleaire aandrijving waardoor zij niet continu nieuwe brandstof nodig hebben. De schepen kunnen in totaal zo'n 15 jaar zonder brandstof. Hierdoor kunnen ze zo'n 800.000 tot 1.000.000 nautische mijl varen. Een nautische mijl staat gelijk aan 1.852 meter, wat meer is dan een Engelse mijl (ongeveer 1.609 meter).
Een SPS-49 radarantenne die bevestigd is op een traliesmast van het USS Abraham Lincoln-vliegdekschip /
Bron: Don S. Montgomery, USN (RET.), Wikimedia Commons (Publiek domein)Radarsystemen
Hoog op het vliegdek is er een netwerk van radarsystemen gestationeerd. Deze regelen de communicatie tussen het schip en de vliegtuigen. Hierdoor staat het vliegdekschip direct in contact met overige schepen. Het systeem heeft ook het vermogen om satelliettelefoonsignalen en tv-signalen te ontvangen. Tevens heeft de radar de mogelijkheid om vijandelijke berichten te onderscheppen en te verstoren. Vijandelijke vliegtuigen en raketten kunnen door middel van geavanceerde wapensystemen worden gestopt. Met behulp van het radarsysteem dirigeren de vluchtofficier en vluchtofficier-assistent alle vluchtactiviteit. Zij zijn verantwoordelijk voor alle toestellen die zich op het dek en binnen zo'n 8 kilometer in het luchtruim bevinden. Vliegtuigen moeten eerst van deze officieren toestemming krijgen om te kunnen landen.
Aandrijving
Stoomturbines
Een aantal vliegdekschepen wordt door middel van stoomturbines voortgestuwd. Hiermee wordt gebruikgemaakt van de snelheid waarmee stoom in een turbine zich voortbeweegt. Deze energie wordt omgezet in kinetische energie, waardoor een loopwiel een draaiende beweging begint te krijgen.
Dieselmotoren
In een enkel geval worden er dieselmotoren gebruikt voor de aandrijving van een vliegdekschip. Het nadeel hiervan is dat het schip regelmatig bijgetankt dient te worden wanneer de brandstof verbruikt is. De motoren die hiervoor gebruikt worden zijn enorm en werken op residubrandstof. Dit is een stroperige vorm van brandstof die voor de injectie verhit dient te worden.
Nucleair
Een aantal schepen hebben een nucleaire aandrijving. Dit heeft als voordeel dat het schip voor een langere periode geheel zelfstandig kan opereren en hierdoor niet aan wal hoeft te komen om bij te tanken. Tijdens oorlogsituaties biedt een nucleaire aandrijving een tactisch voordeel. Het zijn vooral de moderne vaartuigen die deze aandrijving tot hun beschikking hebben.
Specificaties
Er bestaan meerdere landen die een vliegdekschip (of zelfs meerdere) tot hun beschikking hebben. Zij hebben allemaal hun eigen unieke eigenschappen.
Naam | Land | Tewaterlating | Lengte (meters) | Gewicht (ton) | Aandrijving |
Gerald R. Fort klasse | VS | 22 juli 2017 | 337 | 100.000 | nucleair |
Nimitzklasse (onder andere de USS Nimitz en USS Abraham Lincoln) | VS | 13 mei 1972 (eerste schip) | 330 | 100.000 - 104.600 | nucleair |
Admiraal Koeznetsov | Rusland | 21 januari 1991 | 305 | 67.000 | 4 stoomturbines |
Liaoning | China | 4 december 1988 | 300 | 104.000 | 8 stoomturbines |
INS Vikramaditya | India | 14 juni 2014 | 283,5 | 45.400 | 8 stoomturbines |
Charles de Gaulle | Frankrijk | 18 mei 2001 | 261,5 | 40.600 | 2 K15-kernreactoren, (drukwaterreactoren) |
Juan Carlos I (L61) | Spanje | 22 september 2009 | 230,8 | 27.079 | 1 gasturbine en 2 dieselmotoren |
Invincibleklasse (onder andere de HMS Invincible en HMS Ark Royal) | Engeland | 3 mei 1977 (eerste schip) | 210 | 22.000 | nucleair |