Voorrang verlenen of voor laten gaan op kruispunt en VOP

Voorrang verlenen of voor laten gaan op kruispunt en VOP Wanneer spreek je bij verkeersdeelname van voorrang verlenen en wanneer van voor laten gaan? Bij het verlenen van voorrang moet je de betrokken bestuurders in staat stellen ongehinderd hun weg te vervolgen. Er lijkt binnen het dagelijks verkeer soms onduidelijkheid te bestaan over het verlenen van voorrang of het voor laten gaan. Alhoewel dit niet direct tot verkeerd handelen hoeft te leiden, wordt dit in het RVV wel apart geregeld/beschreven. Om de regel goed toe te kunnen passen moet je om te beginnen een onderscheid maken tussen verkeer; dit zijn alle weggebruikers, en bestuurders; dit zijn alle weggebruikers, behalve voetgangers.

Verlenen van voorrang of het voor laten gaan op kruispunten

Het verlenen van voorrang geldt tussen bestuurders onderling. Deze wetenschap moet je meenemen in je overweging bij het naderen van een kruispunt. Voorrang verlenen geschiedt alleen tussen bestuurders onderling en hier vallen de verkeersdeelnemers die op enigerlei wijze te voet deelnemen aan het verkeer buiten. Bij voetgangers spreken we dan ook van het voor laten gaan en niet van het verlenen van voorrang. De verkeersborden en verkeerstekens die de voorrang in het verkeer regelen, regelen de voorrang tussen bestuurders onderling.


Definitie voorrang verlenen

Voorrang verlenen is: het de betrokken bestuurder in staat stellen ongehinderd hun weg te vervolgen.
In artikel 15 van het RVV staat met betrekking tot het verlenen van voorrang:

Verlenen van voorrang

  1. Op kruispunten verlenen bestuurders voorrang aan voor hen van rechts komende bestuurders.
  2. Op deze regel gelden de volgende uitzonderingen:
    • a. Bestuurders op een onverharde weg verlenen voorrang aan bestuurders op een verharde weg.
    • b. Bestuurders verlenen voorrang aan bestuurders van een tram.

De verwarring die in het verkeer waarschijnlijk het meest voorkomt

We kennen waarschijnlijk allemaal de regel: 'rechtdoorgaand verkeer op dezelfde weg gaat voor'. Dit betekent in de praktijk dat -als je met de auto links of rechts af slaat, overstekende, rechtdoorgaande andere weggebruikers voor moet voor laten gaan. Van voorrang verlenen is hier dan geen sprake, wel van voor laten gaan.

Een handigheidje bij het afslaan

Wanneer je bij het afslaan de voetganger in het gezicht of op de rug kijkt, moet je hem of haar voor laten gaan. Vanaf de zijde dus niet, want dan gaat het om kruisende voetgangers en geldt de regel van het voor laten gaan niet.

Voetgangers in het verkeer

Voetgangers -en in mindere mate fietsers- hebben binnen het verkeer een min of meer beschermde status. Voetgangers en fietsers zijn in verhouding zwakke, instabiele en kwetsbare weggebruikers. Twijfel je aan het gedrag van fietsers, ouderen, kinderen, voetgangers die slecht ter been zijn, laat ze dan wel voor gaan, maar doe dit op een veilige manier die past in het verkeersbeeld. Let voordat je een actie inzet (remmen, sturen) wel altijd goed op hoe je dit veilig kunt doen (achteropkomend verkeer) én waar de meeste ruimte ligt om je actie veilig uit te voeren. Bestaat er voor de voetgangers de gelegenheid zich op een bordes, vluchtheuvel of op andere wijze veilig op te stellen, dan is er geen reden hen voor te laten gaan.

VOP = voetgangersoversteekplaats - In de spreektaal vaak zebra genoemd

Het voor laten gaan geldt natuurlijk ook bij het oversteken op een VOP (voetgangersoversteekplaats), oftewel een zebra. Met name in steden doet de gemiddelde bestuurder dit bij een VOP niet of onvoldoende, vooral als het VOP niet door verkeerslichten geregeld is. Dit voor laten gaan van de voetganger moet natuurlijk wel, alleen is dan extra aandacht vereist voor achteropkomende bestuurders, die onvoldoende opletten en het remmen van een voorligger niet of te laat opmerken. Voldoende volgafstand aanhouden, tijdig en goed spiegelen en -indien mogelijk- vroegtijdig de dosering van het gas aanpassen en de snelheid minderen, voorkomt veel problemen in een dergelijke verkeerssituatie. Het is dan wel van belang dat je in het dagelijks verkeer voldoende ver vooruit kijkt, oftewel anticipeert, waarbij je de voor jou belangrijke informatie binnen het verkeersbeeld opneemt en hier adequaat op reageert.

Uitritten - Inritten

Het voor laten gaan geldt ook bij het verlaten van een uitrit, of het inrijden van een inrit. Als bestuurder voer je dan een bijzondere manoeuvre uit, waarbij je al het overige verkeer voor moet laten gaan. Dus: alle weggebruikers, inclusief de voetgangers. Dit voor laten gaan is overigens een algemene regel voor bestuurders bij het uitvoeren van alle bijzondere manoeuvres.

Helaas zijn veel uit-/inritten vaak moeilijk te onderscheiden (vooral bij slecht weer en in het donker), omdat ze op veel verschillende manieren bestraat/aangelegd lijken te zijn. Extra aandacht voor andere weggebruikers op en rondom inritten en uitritten is dan vereist! Zoek bij twijfel oogcontact met de andere weggebruiker en/of maak door middel van gebaren duidelijk wat je bedoeling is.

Verkeersborden die de voorrang regelen

Plus: alle verkeersborden van Nederland en de (gevaar)herkenning
B1B1
B2B2
B3B3
B4B4
B5B5
B6B6
B7B7

Lees verder

© 2007 - 2024 Jvd, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Theorie Oefenen - Test voorrang verlenen en verkeersregelsTheorie Oefenen - Test voorrang verlenen en verkeersregelsIs het nu voorrang verlenen of voor laten gaan? Wat zijn de verkeersregels? Binnen de bebouwde kom vinden de meeste onge…
Uitrit of inrit - Herkennen en de verkeersregelsUitrit of inrit - Herkennen en de verkeersregelsBij het inrijden van een inrit of bij het uitrijden van een uitrit geldt de regel dat je als bestuurder al het overige v…
Wie heeft er voorrang?Wie heeft er voorrang?Verkeersregels: wie heeft er voorrang? Soms is het onduidelijk wie er voorrang heeft op een kruising of een T-splitsing.…
Aanrijdingen op kruisingen, wie is aansprakelijk?Aanrijdingen op kruisingen, wie is aansprakelijk?Het overkomt je, ineens heb je te maken met een aanrijding. Niet alleen het ongemak van schade en de tijd en de geld die…

Verkeersinzicht en afdekongeval binnen het verkeerVerkeersinzicht en afdekongeval binnen het verkeerVerkeersinzicht omvat het vermogen of inzicht te handelen in niet geregelde situaties in het verkeer. Dit houdt in: alle…
Bronnen en referenties
  • Autorij-instructie.nl
  • Google maps
Reacties

Rangvoor, 21-11-2020
"Dit betekent in de praktijk dat -als je met de auto links of rechts af slaat, overstekende, rechtdoorgaande andere weggebruikers voor moet voor laten gaan. Van voorrang verlenen is hier dan geen sprake, wel van voor laten gaan."

Wat is nou feitelijk het verschil tussen voorrang verlenen en voor laten gaan? Bij voorrang verlenen moet de andere bestuurder in staat geteld worden ongehinderd zijn weg te vervolgen. En bij voor laten gaan mag je die andere dus wel hinderen? Klinkt niet logisch. Wat wordt er bedoeld? Reactie infoteur, 23-11-2020
Beste Rangvoor,

Het verschil ligt meer in de details.
Voorrang verlenen geldt alleen voor bestuurders onderling bij een gelijkwaardig kruispunt, voorrangsweg, voorrangskruispunt, bij voorrangsvoertuigen enz.
Voor laten gaan geldt in de overige gevallen. B.v. bij in of uitrijden van een inrit, overstekende voetgangers, uitvoeren van een bijzondere manoeuvre met de auto enz. Bij voor laten gaan mag je een andere verkeersdeelnemer ook niet hinderen en moet je "vrije" doorgang verschaffen. Uiteindelijk is het juist handelen het belangrijkste en wordt in de volksmond het meest de term "voorrang verlenen" gebruikt, maar feitelijk is dit dus niet altijd juist.

Mvg -Sjaak

A. Maduro, 25-01-2020
Een vraag; heeft de tram overal voorrang? Reactie infoteur, 27-01-2020
Beste Maduro,

Ja, behalve bij een voorrangsweg of voorrangskruispunt waarbij kruisende bestuurders volgens de borden voorrang hebben. En… als door verkeerslichten anders wordt geregeld.

Mvg - Sjaak

Sandra, 04-12-2017
Hoever voor de bocht moet met stopen om voorrang aan auto van rechts te verlenen. Het gaat om enkelbaans buiten de bebouwde kom. Reactie infoteur, 04-12-2017
Beste Sandra,

Dit staat niet beschreven. Wel is het zo dat je duidelijk moet zijn in je gedrag en met gepaste snelheid aan moet komen rijden. De ander mag geen twijfel hebben over je bedoeling (het voorrang verlenen). In geval van een krappe bocht en bij afslaan kan het wenselijk zijn op grotere afstand te stoppen om de ander gelegenheid te geven. Dit geldt in het bijzonder bij autobussen, vrachtauto's e.d. (sleeplijn)

Mvg - Sjaak

Jan Vugts, 06-11-2016
Als een fietser op een vop over wil steken moet ik hem dan voorrang verlenen? Op dit moment is hij geen voetganger. Wel als hij de fiets aan de hand meevoert. Reactie infoteur, 07-11-2016
Beste Jan,

Officieel heeft u gelijk en hoeft u de fietser alleen voor te laten gaan als deze een fiets aan de hand meevoert. Het is echter wel een zwakke verkeersdeelnemer, die -ingeval van een aanrijding- bij wet extra bescherming heeft. Dit betekent in de praktijk dat een bestuurder van een motorvoertuig nalatigheid van de fietser moet kunnen bewijzen/aantonen.

Mvg - Sjaak

Miems, 29-05-2016
Kun je ons helpen?

Ik rij het erf van mijn ouders op. Mijn broertje rijdt op dat moment net achteruit ook op het erf. Een bizarre en stomme situatie. Ik toeter nog, want kan mijn auto nooit zo snel in de achteruit zetten. Maar helaas knal… Gelukkig weinig schade, maar toch wel wat lakschade. Wie is er schuldig? Reactie infoteur, 30-05-2016
Beste Miems,

Ik denk dat de schade 50/50 afgehandeld zal worden als jullie de schade claimen bij de verzekeringsmaatschappij(en).
Jullie voeren namelijk beiden een bijzondere manoeuvre uit; je broer achteruit rijden en jij het inrijden van een inrit.
Voor beiden geldt dan dat je al het overige verkeer voor moet laten gaan.

Mvg - Sjaak

Paul, 04-02-2016
Vraag. Wij kwamen laatst uit een weg waarvan de laatste 100 meter bestraat is. Verder is deze weg zand, kiezels. De bestrating loopt ook wijd uit tegen de doorgaande weg aan. Nu hebben wij een aanrijding gehad en speelt al maanden "de schuld vraag" Wie weet de regels in zo'n soort situatie? Wij kwamen dus van rechts en wilde linksaf de weg op. Reactie infoteur, 04-02-2016
Beste Paul,

Op zich lijkt het mij -zoals je de situatie schetst- niet onduidelijk als het geen uitrit/inrit betreft (vanaf woning, boerderij?)
De verharding/bestrating van 100 meter tot de aansluiting maakt het kruispunt gelijkwaardig, zodat bestuurders, bestuurders van rechts voorrang dienen te verlenen. Een verschil in bestrating van bijvoorbeeld asfalt t.o.v. straatklinkers maakt hierbij niet uit. Uiteraard zolang verkeersborden niet anders regelen.

Artikel 15 van het RVV:
1. Op kruispunten verlenen bestuurders voorrang aan voor hen van rechts komende bestuurders.
2. Op deze regel gelden de volgende uitzonderingen:
a. bestuurders op een onverharde weg verlenen voorrang aan bestuurders op een verharde weg;
b. bestuurders verlenen voorrang aan bestuurders van een tram.

Mvg - Sjaak

Jan, 14-09-2015
Ik moest stoppen voor verkeersbord B6. De op de voorrangsweg rijdende auto gaf richting aan dat hij rechts af wou slaan. Ik ben vervolgens de voorrangsweg gaan oversteken. De bestuurder op de voorrangsweg heeft toen in tegenstelling tot wat hij met zijn signalering aangaf zijn weg vervolgt op de voorrangsweg. Wie is er nu aansprakelijk? Reactie infoteur, 15-09-2015
Ik vrees dat het 50/50 wordt Jan, mits je het verkeerd gebruik van de richtingaanwijzer van de ander hard kan maken. Zo niet, dan vrees ik dan jij aansprakelijk wordt gesteld omdat je geen voorrang hebt verleend aan de bestuurder op de kruisende weg.
Zie ook;
http://www.hulpverleningsforum.nl/index.php?topic=62522.0

Mvg - Sjaak

Hans, 15-08-2015
Natuurlijk, zeer zeker voetgangers en fietsers cq bromfietsers zijn zeer kwetsbaar in het verkeer. Als buschauffeur realiseer ik mij dit iedere dag. Wat ik een nadeel vind van de voorrangsrotondes is dat je het langzame verkeer de prikkels ontneemt om goed uit te kijken of er geen auto nadert. Je mag er niet blind vanuit gaan, omdat je voorrang hebt, zomaar een rotonde op of af kan rijden. Echt, veel mensen rijden klakkeloos de rotonde op zonder maar naar links of naar echts te kijken. Je kan dan wel voorrang hebben, maar een automobilist kan toevallig ook wel eens net, voor wat voor een reden dan ook, de andere kant opkijken. Voorrang moet je verlenen en niet nemen… Dat is beter voor ieders gezondheid… :-) Reactie infoteur, 16-08-2015
Ben het helemaal met je eens Hans.
Wat wel in het voordeel van de rotonde spreekt, is dat de (ernstige) ongevallen zijn afgenomen sinds de introductie hiervan.
Maar, voor iedere weggebruiker blijft gelden: "geef je verstand voorrang"

Mvg - Sjaak

B. Rietkerk, 17-04-2015
Ik rij achteruit weg vanaf parkeerplaats de rijbaan op. Op dat moment is er geen verkeer. Ik breng mijn voertuig tot stilstand omdat ik verkeer zie naderen dat ik voor moet laten gaan. Enkele auto's gaan keurig achter mij langs. Terwijl ik al enige tijd stil sta, om verkeer voor te laten gaan, word ik plotseling aangereden door een achteruitrijdende auto die mij niet gezien heeft, waardoor schade ontstaat. Volgens mij is de bestuurder van de achteruit rijdende auto aansprakelijk? Reactie infoteur, 17-04-2015
Beste Bert,

In de situatie zoals je die schetst, heb je gelijk dat de ander aansprakelijk is. Jij staat stil, de ander voert een bijzondere manoeuvre uit.
Moeilijkheid zal zijn om het een en ander te bewijzen. Is het niet te bewijzen, dan zal het waarschijnlijk op 50/50 afgehandeld worden door de verzekeringsmaatschappijen.

Mvg - Sjaak

V. Weinholds, 09-01-2015
Hoe zit het als 2 auto`s van tegengestelde richting de zelfde inrit oprijden en dan tot aanrijding met elkaar komen, Wie wordt er dan in het gelijk gesteld wettelijk gezien? Reactie infoteur, 09-01-2015
Beste Victor,

Beide bestuurders voeren een bijzondere manoeuvre uit, waarbij ze al het overige verkeer voor moeten laten gaan.
Als er verder geen bijzonderheden zijn, zullen beiden fout zijn 50/50. Mits de situatie gelijk is. Dus geen korte bocht gaat voor lange bocht e.d. zaken.

Mvg - Sjaak

M. Siebelt, 17-10-2011
Hoe zijn de regels wanneer een fietser van rechts komt, maar deze op het fietspad aan de linkerkant van zijn deel van de weg fiets (dus voor hem/haar tegen het verkeer in?)
Hoe is het dan geregeld met wetgeving als het tot een aanrijding komt? Reactie infoteur, 18-10-2011
Beste M,

De hoofdregel is:
"op kruispunten verlenen bestuurders voorrang aan voor hen van rechts komende bestuurders"
Deze regel kent -behalve enkele uitzonderingen- géén mitsen en maren.
Maar… je mag anderen in het verkeer niet hinderen of in gevaar brengen (artikel 5)
Afhankelijk van de situatie, leeftijd e.d. kan ik me voorstellen dat de fietser op artikel 5 aangesproken wordt, vooral als hem of haar grove nalatigheid verweten kan worden.
Dus… de fietser van rechts heeft voorrang, maar of daar de schuldvraag mee bepaald is?

Mvg - Sjaak

J. Jansen, 14-09-2011
Een rotonde waarbij duidelijk aangegeven wordt dat de fietsers voorrang hebben, wat is het recht op deze rotonde voor een wandelaar? Indien een wandelaar op een voorrangsweg wil oversteken waar geen zebrapad is en hij zich al op deze wg zich bevindt om over te steken, mag hij dan altijd doorlopen of moet hij toch nog wachten op een naderende auto? Reactie infoteur, 14-09-2011
Beste J,

Voorrang is geregeld tussen bestuurders onderling en geldt dus niet voor de voetgangers. Een bestuurder laat een -rechtdoorgaande, overstekende- voetganger voor gaan als de bestuurder afslaat, bij in- of uitrijden van een inrit / uitrit en bij het uitvoeren van een bijzondere manoeuvre.
Op de rotonde alleen als er sprake is van een afslaande bestuurder, daar waar de voetganger de rotonde blijft volgen (voetganger gaat in feite rechtdoor)

Mvg - Sjaak

J. A. van Kluyve, 19-08-2011
Wie kan mij vertellen waar het verhaal vandaan komt dat het veiliger is om op een fietspad,
als wandelaar of hardloper, tegen het verkeer-fietsers bromfietsers- in te lopen. Reactie infoteur, 19-08-2011
Beste J,

Je houdt in ieder geval zelf zicht op het naderende verkeer, hetgeen niet het geval is als je rechts, met je rug naar het verkeer toe, loopt / rent.
Bij mijn weten is het geen vastgelegde regel, alswel een advies.

Mvg - Sjaak

L. Kersten, 17-03-2010
Quote: "We kennen waarschijnlijk allemaal de regel: 'rechtdoorgaand verkeer op dezelfde weg gaat voor'. Dit betekent in de praktijk dat indien ik met de auto links of rechts af sla- overstekende, rechtdoorgaande voertuigen, voetgangers, fietsers, brom- en snorfietsers moet voor laten gaan. Van voorrang verlenen is hier geen sprake, wel van voor laten gaan." Kent iedereen die regel? Waarom doen veel bestuurders dat dan niet?
Evenals het voorrang verlenen aan fietsers die op een voorrangsweg rijden (bord B1), terwijl de bestuurder van een zijweg komt met bord B6 en haaientanden op de weg… Reactie infoteur, 17-03-2010
Tja, … het is iedereen in de rijopleiding geleerd! Evenals richting aangeven, plaats op de weg is rechts, links inhalen, anderen gelegenheid geven in te voegen etc. etc. etc. Dus… zeg het maar!?

Mvg - Sjaak

Jvd (613 artikelen)
Laatste update: 25-04-2018
Rubriek: Auto en Vervoer
Subrubriek: Verkeer
Bronnen en referenties: 2
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.