Zelfrijdende auto in opkomst

De bewering dat de auto sinds 1885 bestaat, is niet helemaal juist. Al decennia daarvoor werden prototypen gebouwd met een verbrandingsmotor, zoals op steenkoolgas en turfgas, en daarvóór reden er stoommobielen rond. Er waren kortom nogal wat voorlopers, zoals dat ook met de ontwikkeling van de trein het geval was. Feitelijk kan men stellen dat tal van uitvinders de voorwaarden schiepen voor de bouw van de (eerste echte) automobiel in 1885 door Carl Benz en anderen. Dat was een 'driewieler'. Inmiddels is de auto niet meer weg te denken in het dagelijks leven. Een revolutionair moment in de geschiedenis van het vervoer is de zelfrijdende auto.

Inhoud

• Steeds meer software
• Tesla
• De zelfrijdende auto komt eraan
• Grote sociale en maatschappelijke impact
• Is de zelfrijdende auto veilig?
• De auto die het allemaal zelf doet

Steeds meer software

De geschiedenis van de auto kent een hoogtepunt met de benzinemotor, voor het eerst succesvol op de markt gebracht door onder andere Carl Benz (1844-1929). Ook Gottlieb Daimler (1834-1900) speelde een cruciale rol in de combinatie benzinemotor en automobiel en deed van zich spreken met de eerste viertakt vierwielauto. Paard en wagen hadden inmiddels (niet echt serieuze) concurrentie gekregen van de stoommobiel, eind 18de eeuw. Er hebben zelfs auto's op buskruit gereden.

Moderne auto

Er doen verhalen de ronde dat in de jaren zeventig van de 17de eeuw de Chinese keizer in een stoomvoertuig reed. Al met al kan gezegd worden dat de automobiel in de loop van tweehonderd jaar een gigantische ontwikkeling heeft doorgemaakt. De moderne auto heeft inmiddels veel software nodig om überhaupt te kunnen rijden. Hij wordt met andere woorden steeds digitaler, maar dat is slechts een voorproefje van wat de zelfrijdende auto aan boord heeft.

Tesla

De zelfrijdende auto mag als het summum van de digitale autotechniek worden beschouwd. Dankzij ingewikkelde software, ofwel een zelfbesturingssysteem, rijdt het voertuig zonder tussenkomst van de bestuurder naar de bestemming. Minister Schultz van Infrastructuur en Milieu kondigde in 2014 aan dat ze graag zou zien dat Nederland een voortrekkersrol innam bij de verdere ontwikkeling van zelfrijdende auto's en vrachtwagens. Ze wilde het grootschalig testen van trucks en personenauto's op de openbare weg mogelijk maken, terwijl dat toen nog alleen op kleine schaal gebeurde, bijvoorbeeld tussen Ede en Wageningen. Vanaf 2016 moest het gaan gebeuren in samenwerking met onder meer Daf en TNO.

Autopilotsoftware

Hoe snel de ontwikkeling van de zelfrijdende auto zich ontvouwt, is merkbaar aan het feit dat autofabrikant Tesla toestemming kreeg om de zogenaamde autopilotsoftware wereldwijd ingang te doen vinden voor de consument, behalve in Japan die de software nog moest goedkeuren. Deze pilotsoftware, die de auto gedeeltelijk zelfrijdend maakt, is in die mate zelfsturend dat de auto op de rijbaan blijft, in combinatie met het knipperlicht van rijbaan kan wisselen, zelf de mogelijkheid zoekt om zelfstandig te parkeren en op de weg de afstand tussen het voertuig en de andere weggebruikers controleert.

De zelfrijdende auto komt eraan

In feite was Tesla bezig met een inhaalslag en dreigt de andere merken in te halen of heeft die al ingehaald. Mercedes-Benz, Volvo en Ford zijn enkele van de vele andere automerken die inmiddels flink aan de slag zijn gegaan met het concept 'zelfrijdend'. Net als Peugeot, Renault, Toyota, Lexus en Nissan, waarvan de Leaf volledig zelfrijdend zal worden. Geen enkele autofabrikant wil achterblijven, want de zelfrijdende auto heeft de toekomst. De parkeerhulp en (adaptieve) cruisecontrol waren voorproefjes van wat komen ging middels innovatieve, autonome functies. Er zijn prototypes te over. Peugeot had in 2015 een test gedaan met een zelfbesturingssysteem waarbij de auto werd geprogrammeerd om van Parijs naar Bordeaux te rijden. De auto legde de 600 kilometer probleemloos af met innovatieve software.

Autonome voertuigen

Ook Google heeft met de Google Driverless Car flink aan de weg getimmerd als het gaat om de ontwikkeling van technologie voor zelfrijdende auto's, en de Toyota Prius en de Lexus RX 450h werden omgetoverd in praktisch volledig autonome voertuigen waarbij bestaande software in het systeem gecombineerd is, zoals Google Street View. Google heeft in dat opzicht overigens grootse plannen en wil zelf autofabrikant worden van zelfrijdende voertuigen. Ook de Chinese internetmolog Baidu heeft allerlei initiatieven ontplooid inzake de zelfrijdende auto.

Grote sociale en maatschappelijke impact

De zelfrijdende auto zal veel invloed hebben op het maatschappelijke en sociale leven. Ook al wordt de auto zelfrijdend, het stuur zal er nog heel lang in blijven om de mensen de keuze te bieden tussen zelf rijden en het in gang zetten van de zelfbesturingssoftware. De overheid zal in veel opzichten minder autogerelateerde inkomsten binnenkrijgen, want een zelfrijdende auto houdt zich altijd keurig aan de verkeersregels en rijdt nooit harder dan toegestaan. Dat het om grote bedragen gaat, getuigt het feit dat de overheid jaarlijks rond de 1 miljard opstrijkt aan verkeersboetes. Om over de te derven brandstofaccijnzen maar te zwijgen, want de zelfrijdende auto zal elektrisch zijn aangedreven.

Minder files?

Ook de notoire wegpiraten zullen het moeilijk krijgen. Snel optrekken en door de bochten scheuren, de maximumsnelheid tarten, het past beslist niet meer in het toekomstbeeld waarvan de zelfrijdende auto symbool staat. Het aantal verkeersdoden zal drastisch dalen, een trend die al decennia aarzelend doorzet, en er zullen in de toekomst minder files ontstaan doordat zelfrijdende auto's op een veilige manier dichter op elkaar zullen gaan rijden, ook bij mist. Het zal de wegcapaciteit praktisch verdubbelen. Er zullen ook steeds minder vrachtwagenchauffeurs nodig zijn. In de Rotterdamse haven is inmiddels geëxperimenteerd met chauffeurloze trucks.

Is de zelfrijdende auto veilig?

Het zal nog jaren duren voordat de zelfrijdende auto, bedoeld voor de consument, geen stuur meer zal hebben, als het al ooit zover komt. De invloed van de bestuurder blijft belangrijk. De autofabrikanten beoogden 2020 als het jaar waarin de zelfrijdende auto breed voor de consument beschikbaar zou moeten zijn, maar dat was uiteindelijk niet haalbaar. Er moesten nog veel hobbels genomen worden, zoals de aansprakelijkheidskwestie als een computer de auto bestuurt, maar ook de vraag aan welke rijvaardigheidseisen de 'bestuurder' van dit soort auto's diende te voldoen.

Ford, Nissan en Volvo

De wetgeving blijft vooralsnog achter op de technologie, waardoor deze auto's straks in theorie 'zelfstandig' de weg op kunnen terwijl de wettelijke randvoorwaarden nog in de maak zijn. De grote autofabrikanten, zoals Ford, Nissan en Volvo, richten hun pijlen op veiligheid, zoals het voorkomen van botsingen dankzij software die de omgeving voortdurend scant en er mede voor zorgt dat de auto niet van de weg raakt. De zeer geavanceerde boordcomputer zal zelfs de alertheid van de bestuurder in de gaten houden.

De auto die het allemaal zelf doet

Als het aan de overheid ligt zullen er grootschalige tests van zelfrijdende auto's komen. Nederland wordt klaargestoomd voor de auto die 'het allemaal zelf doet'. Ruim tweehonderd jaar na de eerste stoomvoertuigen en buskruitmobielen met als summum de uitvinding van de revolutionaire benzinemotor. Paard en wagen hadden toen afgedaan, het was slechts een kwestie van tijd voordat ze langzaam uit het straatbeeld zouden verdwijnen. Alle grote automerken zijn druk in de weer met de ontwikkeling van de zelfrijdende auto, zoals Mercedes, Peugeot en Ford.

Bedrijfsleven

Uiteindelijk moet de auto van de toekomst zo'n geavanceerde software aan boord hebben dat de bestuurdersrol van de mens praktisch overbodig is en mogelijk zelfs gevaarlijk. Ondertussen is de dagelijkse praktijk in 2020 dat er steeds meer verkeersinfarcten ontstaan. Elke dag honderden kilometers file, wat het bedrijfsleven handenvol geld kost. De ontwikkelingen staan echter niet stil en zullen probleemoplossend zijn. De zelfrijdende auto levert daar beslist een zeer positieve en zelfs revolutionaire bijdrage aan.

Lees verder

• Spekgladde wegen – sneeuw en ijs
• Rijden op een overstroomde weg (wateroverlast)
• Onderweg met een bijna lege brandstoftank
• Rijden in de mist – remweg bij vochtig en nat wegdek
• Slaperig op de snelweg – tips om wakker te blijven