Rijden op aardgas: Is het beter, goedkoper en schoner?

We zien steeds meer voertuigen op aardgas. Zo rijden er al veel bussen in Nederland op de brandstof. En in andere landen wordt ook steeds vaker op CNG gereden. Goede voorbeelden zijn China, Brazilië, Argentinië, de Verenigde Staten en India. Maar ook in Nederland wordt het aanbod van auto's op aardgas steeds groter. Wat moet je allemaal weten van deze brandstof? Wat zijn de verschillen, wat kost het, is het milieuvriendelijk en hoe ziet de toekomst eruit?

Aardgas of CNG?

Aardgas is de naam voor het gas dat uit de grond gewonnen wordt. Dit is hetzelfde gas dat wij in onze huizen aangeleverd krijgen om onze CV-ketels mee te stoken en om op te koken. CNG staat voor het Engelse Compressed Natural Gas, oftewel gecomprimeerd natuurlijk gas. CNG is gewoon aardgas dat met een druk van 200 bar kleiner wordt gemaakt. Een andere naam die wel gebruikt word is 'gas onder druk'.

Aardgas als voertuigbrandstof

Tegenwoordig kan aardgas ook als brandstof in onze voertuigen gebruikt worden. Naast benzine, diesel en LPG kan daarmee ook op aardgas gereden worden. Dat biedt op dit moment twee voorname voordelen: namelijk voor het milieu en je portemonnee. Wanneer je rijdt op gas, wordt er namelijk minder NOx, CO2 en fijnstof uitgestoten vergeleken met de andere brandstoffen.

Omdat rijden op aardgas beter is voor het milieu, wordt het gestimuleerd door de overheid. Als gevolg daarvan betaal je minder belasting op aardgas als brandstof dan bij diesel of benzine. Je betaalt dus minder aan de pomp. Bij benzine betaal je 68 cent en bij diesel 35 cent per liter aan accijns. Over aardgas wordt geen accijns, maar energiebelasting geheven. En wanneer dat is als brandstof in je auto, dan is dat maar 3 cent per kubieke meter.

Wat is er anders aan auto's op CNG?

De motortechniek is niet fundamenteel anders wanneer je op aardgas rijdt. Dat blijkt ook wel uit het feit, dat je altijd om kunt schakelen naar benzine. De verschillen zitten vooral in het brandstofsysteem. Zowel qua opslag als de aanvoer naar de motor. Het gas wordt naar de motor getransporteerd, waarbij de druk van 200 bar teruggebracht wordt naar 6 bar.

Daarnaast is er meer volume nodig voor het opslaan van aardgas, waardoor je meer ruimte nodig bent voor gastanks. Deze worden door de autofabrikanten slim weggewerkt in de auto, zodat je er zo weinig mogelijk last van hebt. Je wilt immers niet je hele bagageruimte opofferen voor brandstofopslag.

Aardgas eenheden: liters, kilogram of kubieke meter?

Met diesel, benzine en lpg zijn we gewend om in liters te rekenen. Dat vergelijkt gemakkelijk, maar is toch niet altijd even handig. Zo is het verbruik van een diesel en benzine auto niet hetzelfde, zodat de kale brandstofprijzen vergelijken niet helemaal op gaat. Kijk je naar LPG, dan wordt het nog lastiger. Een liter LPG in de winter bevat namelijk minder energie dan in de zomer. Dat komt door het verschil temperatuur.

Bij ons thuis wordt gas in aantal kuub of kubieke meters afgerekend. Net als bij LPG in liters, is de hoeveelheid bruikbare energie in een kuub gas, afhankelijk van de temperatuur. Om die reden wordt er bij CNG gerekend in kilogrammen. De hoeveelheid energie per kilogram is namelijk altijd hetzelfde. Eén kilogram aardgas komt ongeveer overeen met 1,25 m3 (kubieke meter).

Hoe is het verbruik en actieradius bij aardgas?

Het verbruik bij CNG is natuurlijk niet bij ieder model auto gelijk. Net als bij andere brandstoffen hangt dit sterk af van de motorprestaties, gewicht van de auto en rijgedrag. Voor personenauto's kan je ervan uitgaan, dat je zo'n 10 tot 20 kilometer op een kilo CNG kunt afleggen. Gemiddeld dus zo'n 15 km. Maar kijk je naar een MPV of een bestelbus, dan zal dit snel afnemen. Maar dat is met benzine of diesel natuurlijk ook zo.

De actieradius wordt bepaald door het verbruik in combinatie met de tankinhoud. Bij een personenauto moet je denken aan een tankinhoud van zo'n 15 tot 25 kilogram. Zo heeft de Seat Leon 1.4 TGI een tankinhoud van 14 kg, een Opel Zafira 1.6 een tankinhoud van 25 kg en een Mercedes B200 doet het met een inhoud van 21 kg. Ga je uit van 20 kg inhoud en een verbruik van 1:15, dan krijg je een actieradius van 300 kilometer. Dat is niet erg veel en tegelijk een nadeel van CNG. Vooral vergeleken met diesel.

Tanken van aardgas: hoe en waar?

Het tanken van autogas is niet erg ingewikkeld. In de basis niet moeilijker dan met andere brandstoffen. Net als met LPG, moet je de slag echt aan de tank koppelen, omdat het een gesloten systeem onder druk moet blijven. Een extra voordeel ten opzichte van de klassieke vloeibare brandstoffen, is dat gas tanken schoon en reukloos is.

De beschikbaarheid van tankstations waar je aardgas kunt kopen wordt steeds beter. Maar anno april 2015 is dat nog wel veel beperkter dan de andere brandstoffen. Wil je voor een auto op aardgas gaan, dan is dit wel iets om specifiek op te controleren. In bepaalde gebieden in Nederland is de beschikbaarheid nog erg beperkt. Woon je daar toevallig, dan wilt je niet iedere keer een eind om moeten rijden alleen om je tank weer bij te vullen.

Thuis of op werk tanken?

Er zijn ook mogelijkheden om op je werk of zelfs thuis een tankmogelijkheid te maken. Dit kan omdat CNG gewoon hetzelfde aardgas is, waar onze CV ketels op stoken. Je hebt hier echter wel een speciaal apparaat voor nodig, een zogenaamde thuis-vuller. Dit is nodig omdat het gas in je auto onder een druk van 200 bar gebracht moet worden. Het gas dat in onze gasleidingen zit is niet onder een dergelijke hoge druk gebracht.

Het vullen van je autotank op deze manier kost echter wel relatief veel tijd. Je zult je auto dus urenlang aan de thuis-vuller moeten koppelen. Dit kan dus bijvoorbeeld 's nachts gedaan worden. Gevolg is dus wel, dat je niet zonder meer meerdere auto's kunt vullen op deze manier. Dit hangt af van de capaciteit van de thuis-vuller die je neemt. De goedkoopste thuis-vullers kosten ongeveer 3.000 euro.

Kan je aardgas tanken in het buitenland?

Ga je naar het buitenland met je auto, dan is het verstandig eerst te controleren hoe het met de beschikbaarheid van aardgas zit op je route en je bestemming. Dit verschilt namelijk erg per land. In Duitsland komt bijvoorbeeld het ook steeds meer. Maar sommige andere landen blijven nog verder achter. Ga dus altijd op zoek naar recente informatie. Je kunt natuurlijk altijd terug vallen op benzine, maar idealiter doe je dat alleen bij hoge uitzondering.
Voor het tanken van aardgas heb je overigens geen verloop nodig, zoals dat soms wel bij LPG het geval is.

Is rijden op aardgas gevaarlijk?

Rijden op aardgas is niet gevaarlijk. Het is zelfs veiliger dan rijden op LPG. Dit omdat LPG zwaarder weegt dan lucht. Om die reden worden auto's op LPG ook wel geweigerd in ondergrondse parkeergarages. Dat geldt niet voor CNG. Mocht dat ontsnappen, dan zal het gas opstijgen in de lucht en dus verdwijnen. Niet dat die kans erg groot is, want de techniek heeft zich allang bewezen en alle installaties voldoen aan veiligheidseisen.

Is aardgas als brandstof milieuvriendelijk?

Aardgas is, net als benzine, diesel en LPG, een fossiele brandstof, die tot verbranding komt in het motorblok. Daar komt de nodige uitstoot van stoffen bij kijken. Om die reden kun je aardgas eigenlijk niet milieuvriendelijk noemen. Maar vergeleken met de andere drie, is aardgas wel minder belastend voor het milieu. De uitstoot van NOx, zwavelverbindingen, fijnstof en roetdeeltjes is lager en dus beter voor het milieu.
In Haarlem wordt al enige tijd gereden met bussen op aardgas. Metingen hebben aangetoond dat de luchtkwaliteit met maar liefst 50% is verbeterd. Deze metingen zijn uitgevoerd in gebieden waar veel bussen rijden.

Een ander voordeel voor het milieu is de distributie van het gas. Dit gaat namelijk via het gasnetwerk dat al overal aanwezig is. Dit terwijl de andere brandstoffen met allerlei andere voertuigen verplaatst worden. Er wordt dus veel energie verbruikt bij het distribueren ervan, terwijl met gewoon gas het gewoon door de leidingen gepompt wordt.

Aardgas heeft meer toekomstperspectief

Kijk je vooruit, dan lijken auto's op CNG er rooskleuriger voor te staan. Het is ook niet voor niets, dat steeds meer autofabrikanten modellen leveren die geschikt zijn gemaakt voor rijden op aardgas. Benzine, diesel en indirect ook LPG zijn afhankelijk van olie, een eindige brandstof. Ook aardgas is eindig, maar de natuurlijke reserves zijn een stuk groter.
Belangrijker is echter dat auto's op CNG ook kunnen rijden op biogas. Dat kan gewonnen worden uit groenafval en mest. Voordat je erop kan rijden moet het wel gezuiverd worden, maar het kan daarmee wel in dezelfde motor gebruikt worden. En zoals gezegd is het beter voor het milieu, dus alleen daarom al beter bestand tegen de almaar strenger wordende eisen op dat gebied.

Lees verder

• Rijden op LPG: wanneer is autogas goedkoper in 2017?
• Andere auto kopen - hoe kies je het juiste model?
• Benzine of diesel: rijstijl, kosten en andere verschillen
• De auto van de toekomst: zelfrijdend, comfortabel en veilig!
• Auto op gas: Kosten, verschillen en nadelen van lpg rijden