Luchtvaartpioniers: Amelia Earhart

Luchtvaartpioniers: Amelia Earhart Onder de vele heldhaftige luchtvaartpioniers neemt Amelia Earhart een bijzondere positie in. Zij was de eerste vrouw die luchtvaartrecords vestigde. Zij wordt ook herinnerd vanwege het tragisch verloop van haar laatste recordpoging, een lange tocht om de wereld, die ze nooit heeft kunnen volbrengen. Haar vliegtuig verdween en definitieve informatie over haar lot ontbreekt vooralsnog. Maar speculaties zijn er wel.

Amelia

Amelia Earthart werd geboren op 24 juli 1897 in Atchison. In 1917 ging ze aan het werk als verpleegster van militairen in Canada, later werkte ze als sociaal werkster in Boston. Twee jaar later begon ze aan een studie medicijnen in New York, die ze een jaar later weer afbrak. 1920 was voor haar een bijzonder jaar, een jaar van grote veranderingen.

Carriëreswitch

Nadat Amelia in 1920 mee mocht vliegen in een vliegtuig, wist ze wat ze voor haar toekomst wilde: vliegen. In 1921 volgde Amelia vlieglessen, gevolgd door de aanschaf van haar eerste vliegtuig, een Kinner Airstar. Ze stoptie hier al haar spaargeld in en vulde dit met een lening aan.

Amelia Earhart / Bron: Underwood and Underwood, Wikimedia Commons (Publiek domein)Amelia Earhart / Bron: Underwood and Underwood, Wikimedia Commons (Publiek domein)

Het eerste record

Met de nieuw aangeschafte Kinner Airstar ging Amelia aan de slag en ze kreeg het toestel steeds beter onder controle. Met dit toestel vestigde Amelia een hoogterecord voor vrouwen. Haar eerste record, maar er zouden er meer volgen.

1928

Na de scheiding van haar ouders in 1924 had Amelia haar vliegtuig van de hand gedaan om een sportauto te kopen. Maar het vliegen zat haar in het bloed, dus kocht ze vier jaar later een nieuw toestel, een Avro Avian. Met dit toestel stak ze de Atlantische oceaan over, officieel als gezagvoerdser, maar het was Wilmer Stulz die het vliegtuig vloog. Toch bracht dit haar extra bekendheid, waar ze zelf overigens niet zo blij mee was. Per slot van rekening was ze alleen maar een passagiere geweest.

De eerste vrouw die...

In 1927 was Charles Lindbergh de eerste geweest, die met een solovlucht de Atlantische Oceaan was overgestoken, van New York naar Parijs. Amelia stelde zich ten doel om de eerste vrouw te worden die een dergelijke solovlucht zou voltrekken. Op 20 mei 1932 begon ze in Harbor Grace in Newfoundland aan haar solotocht in een Lockheed Vega, die ze op 21 mei 1932 succesvol in Londonderry in Noord-Ierland afsloot. Ze was daarmee niet alleen de eerste vrouw die de oceaan overstak, maar ook nog eens in de snelste tijd. Tevens was het de langste afstand die ooit door een vrouw met een vliegtuig was afgelegd. Ze schreef hiermee wereldgeschiedenis en heeft ongetwijfeld veel vrouwen geïnspireerd om eigen keuzes en carrières na te streven.

Amelia voor haar vliegtuig / Bron: Yarnalgo, Wikimedia Commons (Flickr Commons)Amelia voor haar vliegtuig / Bron: Yarnalgo, Wikimedia Commons (Flickr Commons)

Non-stop over Amerika

Nog maar drie maanden na de historische vlucht over de Atlantische Oceaan, op 25 augustus 1932, steeg Amelia op in Los Angeles om 19 uur en 5 minuten later in New York te landen. Hiermee was ze de eerste die een non-stopvlucht diagonaal over Amerika volbracht. Een klein jaar later deed ze dit nog eens, en scherpte de tijd aanmerkelijk aan, ze volbracht deze tocht in 17 uur en 7 minuten.

Records in 1935

Het volgende grote record zou in 1935 worden gebroken. De Atlantische Oceaan was overgestoken, op 11 januari 1935 was de veel grotere Stille Oceaan aan de beurt. Met de oversteek vanaf Honolulu op Hawaï naar Auckland in Californië op het vaste land van de Verenigde Staten vestigde Amelia een nieuw traject- en afstandsrecord. De tocht, die 18 uur en 16 minuten duurde, was op dat moment de langste vlucht die Amelia maakte. Hiermee waren de prestaties van 1935 nog niet ten einde. Er volgde nog een vlucht van Los Angeles naar Mexico-stad en aansluitend vanaf Mexico-stad een vlucht naar het noordelijk gelegen Newark in New Jersey. Elke geslaagde vlucht werd bekroond door veel publiciteit en eerbetoon.

1936. Voorbereidingen op...

Haar naam was voorgoed gevestigd. In 1936 werd Amelia door de Internationale Bond van Vliegers de Harmon Trophy toegekend. De volgende grote uitdaging wachtte: een vlucht om de wereld. De Purdue University sponsorde de aankoop van het nieuwste toestel, de Electra, een Lockheed 10E. De voorbereidingen voor de nieuwe uitdaging konden van start gaan.

Reis om de wereld

De tocht rond de wereld, die Amelia had bedacht, zou rond de evenaar lopen. Omdat de aarde op dat punt net even wat dikker is, zou deze route ook de langste vlucht opleveren. Zo'n tocht kun je niet alleen. De piloot moet constant het vliegtuig in de gaten houden, en zorgen dat het toestel goed op koers ligt. Daarnaast heb je een navigator nodig, die met behulp van meetinstrumenten zoals een sextant, constant de positie van het vliegtuig in de gaten moet houden. Zeker als langdurig over oceanen gevlogen moet worden, is het van belang vóór de brandstof op is, een eiland of vasteland te bereiken.

Mislukt

Amelia steeg met de Electra en haar bemanning op in Auckland en landden voor het einde van de eerste etappe in Honolulu. Bij het vervolgen van hun reis zorgde een lekke band ervoor, dat het toestel scheef zakte. De vleugel raakte zodanig beschadigd, dat er niets anders opzat, dan het vliegtuig naar Californië te laten brengen voor reparaties. De eerste poging om de wereld rond te vliegen kwam hiermee helaas ten einde.

Reis om de wereld, tweede poging

Op 1 juni 1937 was het vliegtuig gerepareerd en kon een nieuwe poging voor de tocht om de wereld worden gestart. Amalia had haar vliegplan aangepast. In plaats van een tocht van oost naar west, had ze besloten om via de andere kant, dus van west naar oost te vliegen. Diverse tussenstops brachten Amelia met navigator Fred Noonan in Puerto Rico, Suriname, en Brazilië. De tocht werd over het zuidelijk deel van de Atlantische Oceaan voortgezet richting Afrika, naar Dakar, Khartoem. Vervolgens naar Karachi, Calcutta, Bangkok, Singapore, Java en Australië. Vervolgens kwamen ze op 29 juni 1937 aan in Nieuw-Guinea. Tot zover had de tocht 40 dagen geduurd en was een afstand afgelegd van zo'n 35.000 kilometer. Het laatste deel van de tocht, ongeveer 8000 kilometer, zou helemaal over de Grote Oceaan lopen.

Een fatale etappe

Hoewel er een technisch probleem was met het afstellen van de chronometers, wat tot problemen met de navigatie zou kunnen leiden, vertrokken Amelia en Fred met de Electra op 2 juli 1937 voor de volgende etappe, waarbij na een vlucht van 4113 kilometer het eiland Howland bereikt moest worden. Dit eiland, grondgebied van de Verenigde Staten, was onbewoond en tamelijk vlak. Er was, speciaal voor Amelia's tocht, speciaal een landingsbaan aangelegd. De landingsbaan zou echter nooit gebruikt worden. Na ruim 1200 kilometer werden de radioberichten die door Amelia werden verstuurd onregelmatiger. Het brandstofgebruik was hoog, omdat ze tegen veel slecht weer moesten invliegen. Het laatste bericht werd verzonden toen de Electra ongeveer 320 kilometer van het eiland Howland vandaan was.

Wat is er gebeurd?

Het is niet onwaarschijnlijk, dat het toestel ofwel door de technische problemen uit koers was geraakt. Op ruim 4000 kilometer over zee vliegen is een hele kleine afwijking genoeg om zover uit koers te zijn, dat het eiland vanuit de lucht niet meer te zien is. Wellicht heeft het vliegtuig geprobeerd door in cirkels te vliegen het eiland te vinden. Hierbij moet de brandstof zijn opgeraakt, ze hadden brandstof bij zich om maximaal 6400 kilometer onder optimale omstandigheden te vliegen, en de omstandigheden waren niet optimaal.

Onderzoek

Na het uitblijven van een landing, werd door de Amerikaanse marine een uitgebreide zoekactie gestart. Vanaf een vliegdekschip werden 60 vliegtuigen uitgezonden, maar na een zoektocht die zestien dagen duurde, werd nog steeds niet gevonden. In 1939 werd Amelia Earhart officieel dood verklaard.

Speculaties

De mysterieuze verdwijning is aanleiding geweest voor een aantal speculaties.
  • Japan
  • In zee
  • Nukumanu-eilanden

Japan

Er zouden geruchten zijn, dat Earhart en Noolan op een Japans eiland gezien zijn in 1938. Hier zouden ze als spionnen zijn terechtgesteld. Van deze geruchten is echter nergens bevestiging gekomen.

In zee

Het is heel goed mogelijk, dat het toestel op zee heeft moeten landen, omdat de brandstof op raakte. In dat geval is de overlevingskans nihil, als er geen reddende schepen in de directe nabijheid zijn geweest. Het vliegtuig moet snel water hebben gemaakt en zijn gezonken. Als het vliegtuig in diepe zee is gezonden, is de kans dat ooit de juiste locatie ervan wordt gevonden erg klein.

Nukumanu-eilanden

Er zijn nieuwe aanwijzingen, dat er toch nog door Amelia radioberichten zijn uitgezonden, ook na een noodlanding. Ze zouden dan terecht gekomen zijn op een zuidelijker gelegen eiland, het onbewoonde Nikumaroro, deel uitmakend van de Nukumanu-eilanden. Op dit eiland zijn enkele objecten gevonden, die van Amalia geweest kunnen zijn. Ook hebben onderwatercamera's in 2012 objecten gefotografeerd, die kunnen wijzen op een vliegtuigwrak.

Postzegel, uitgegeven door de postdienst van U.S.A. met een afbeelding van Amelia Earhart voor de Electra. / Bron: Design: Robert J. Jones, Wikimedia Commons (Publiek domein)Postzegel, uitgegeven door de postdienst van U.S.A. met een afbeelding van Amelia Earhart voor de Electra. / Bron: Design: Robert J. Jones, Wikimedia Commons (Publiek domein)

Verder onderzoek

Het raadsel rond de verdwijning van Amelia Earhart, Fred Noonan en de Electra heeft veel mensen bezig gehouden en doet dat nog steeds. Verder onderzoek wordt uitgevoerd door TIGHAR, The International Group for Historic Aircraft Recovery. Nieuw onderzoek op en rond Nikumaroro moet uitwijzen of de sporen daar inderdaad de Electra betreffen en daarmee eindelijk duidelijkheid scheppen over het lot van Amelia Earhart, of dat haar verdwijning nog steeds een onopgelost raadsel blijft.
© 2013 - 2024 Hansvg, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Luchtvaartpioniers of aviateurs van eerste luchtvaartshowsLuchtvaartpioniers of aviateurs van eerste luchtvaartshowsEen vliegshow is een show waarbij piloten hun vliegvaardigheden tonen en waarbij de mogelijkheden van de vliegtuigen wor…
Syndroom van Noonan: symptomen en behandelingSyndroom van Noonan: symptomen en behandelingHet syndroom van Noonan is een aangeboren genetische afwijking. Wordt iemand geboren met deze aandoening dan is er een v…
Luchtvaartpioniers: Louis BlériotLuchtvaartpioniers: Louis BlériotDe geschiedenis van de luchtvaart zit vol met onverschrokken helden, pioniers die hun leven waagden in toestellen, die g…
Syndroom van NoonanSyndroom van NoonanHet syndroom van Noonan is een erfelijke aandoening die voorkomt bij kinderen, en sterk doet denken aan het turnersyndro…

Luchtvaartpioniers: Albert Plesman en de KLMLuchtvaartpioniers: Albert Plesman en de KLMIn de beginjaren van de luchtvaart waren het de onverschrokken waaghalzen, die met steeds betere technieken record na re…
Luchtvaartpioniers: Charles LindberghLuchtvaartpioniers: Charles LindberghVanaf de eerste gemotoriseerde vlucht van de Flyer van de gebroeders Wright in 1903, zouden onverschrokken luchthelden h…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Onbekend, Wikimedia Commons (Flickr Commons)
  • Wikipedia: Amelia Earhart
  • De geschiedenis van de luchtvaart, beroemde luchtvaartpioniers (Lekturama)
  • Scientias.nl: Waar is Amelia Earhart; Amelia Earhard zond na vliegtuigcrash nog radiosignalen uit; mogelijke locatie wrak Amelia Earhart gevonden
  • Afbeelding bron 1: Underwood and Underwood, Wikimedia Commons (Publiek domein)
  • Afbeelding bron 2: Yarnalgo, Wikimedia Commons (Flickr Commons)
  • Afbeelding bron 3: Design: Robert J. Jones, Wikimedia Commons (Publiek domein)
Hansvg (513 artikelen)
Laatste update: 07-10-2020
Rubriek: Auto en Vervoer
Subrubriek: Vliegen
Bronnen en referenties: 7
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.