Ouderen in het verkeer

Er wordt wel eens lacherig over gedaan, maar ouderen in het verkeer wordt wel eens gezien als onverantwoord of een regelrecht gevaar. Maar feitelijk ligt dat een stuk genuanceerder dan we vermoeden. De oudere man of vrouw in het verkeer past veel levenservaring toe in het verkeer en dat is een pre. Natuurlijk brengt ouder worden ook negatieve aspecten in het verkeer met zich mee, maar als je er zorgvuldig mee omgaat kan je een eind komen.

Algemeen

Als je de verkeersovertredingscijfers er op nakijkt, doen de ouderen het helemaal niet zo slecht in het verkeer. Het gegeven dat we de ouderen maar een beetje vinden “trutten” in het verkeer, zegt in veel gevallen veel meer over onszelf. Wij zijn gehaast, willen snelheid en alsmaar voorwaarts. Dan valt een rustig rijdende oudere (wat lang niet alleen ouderen doen) des te meer op. De cijfers over de verkeersovertredingen spreken, zoals gezegd, boekdelen. Wat niet wegneemt dat er toch ook nadelen aan ouder worden in combinatie met het verkeer zitten.

Negatief versus positief

Negatief

Een lichaam wordt ouder, alle organen, spieren, zenuwen, de inhoud van de hersenpan en noem maar op. Dat wil dus ook zeggen dat het aan slijtage onderhevig is en wat aan slijtage onderhevig is, lever in op kwaliteit. Dat geldt voor alles, dus ook voor het lichaam.
Zo zullen de hersenenprikkels minder snel verwerken, de concentratie en coördinatie loopt wat achteruit en dit zijn zaken die essentieel zijn in het verkeer. Zo kan zicht en gehoor ook achteruit gaan, maar dat valt meestal wel te compenseren. Het lichaam wordt minder soepel en kan bij het omkijken bijvoorbeeld problemen geven. Tel er meer medicijngebruik bij op, wat ook nog wel eens invloed kan hebben, en de oudere man of vrouw wordt als “gevaar op de weg” betiteld.

Positief

Naast de negatieve aspecten zijn er ook enkele positieve ontwikkelingen te bespeuren. Zaken die zeker niet zomaar weggeschoven kunnen worden. Een belangrijke die breed in het wegverkeer is opgenomen is agressie in het verkeer. De ouderen hebben aantoonbaar minder of zelfs geen agressie in het verkeer, men wil gewoon op een veilige manier van A naar B komen en dit zit hem bij veel mensen in het feit dat ze alles al hebben meegemaakt. Mogelijk in jongere jaren ook een bewijsdrang hebben of sensatiebelust zijn of zich ook ronduit agressief gedragen.

Als je ouder wordt dan besef je dat het geen zin heeft om je op te fokken en mensen op de hakken te rijden, met lichten seinen of toeteren. Behalve je eigen opgefokte gedrag ben je niet sneller op de plaats van bestemming en wordt je eerder nog tegengewerkt. Levenservaring dus. Naast de levenswijsheid zijn ouderen over het algemeen ook trouwer aan de regels. Enerzijds, omdat ze misschien niet zo nodig meer “moeten” rebelleren en anderzijds, omdat ze weten dat het geen zin heeft. Ook als een regel een "kulregel" is.

Kwetsbaarheid

Als oudere ben je meer kwetsbaar, bij een gemotoriseerd verkeersongeluk heb je drie keer zoveel kans te overlijden. Op de fiets ben je als oudere nog meer kwetsbaar en omdat ouder worden geleidelijk gaat, zijn ouderen zich er lang niet altijd bewust van. Dat er een toename van doden onder ouderen in het verkeer is, heeft overigens voor een groot gedeelte te maken met de toenemende vergrijzing. Dit zal er de komende jaren niet minder op worden. Wat niet wegneemt dat ouderen juist mobiel willen blijven. Met de babyboomers die als eerste “aan de beurt zijn” als het gaat om “de ouderen”, wordt er voorop gelopen met onafhankelijkheid, comfort etc. Daar hoort jezelf in het verkeer staande kunnen houden, absoluut bij.

De revisie in

Als ouderen eerlijk naar zichzelf zijn, blijkt toch dat het ook verstandig is om heel bewust naar zichzelf te kijken als het gaat om het verkeer. Niet alle ouderen erkennen dat ze ouder worden, maar een extra keer voor controle op ogen en oren is geen overbodige luxe.
Verder zijn er voor ouderen een soort opfriscursussen over nieuwe verkeersregels, tips en handigheden als je (ook) van een ander vervoersmiddel gebruik gaat maken. Zo moet de automobilist die op de scooter of scootmobiel overstapt, zich realiseren dat er een ander soort kwetsbaarheid in het verkeer om de hoek komt kijken en je die bestuurderspet als automobilist echt af moet zetten. Zeker nu de keuringsleeftijd van 70 jaar naar 75 jaar gaat … het gaat immers om je eigen veiligheid!

Tot slot

Oud worden in goede gezondheid willen we allemaal, maar hoe goed die gezondheid ook is, een lichaam wordt nu eenmaal ouder en dan moet je toch anderen, maar vooral ook jezelf, beschermen tegen datgene wat op je af komt en dat is zorgen dat je lichaam en geest zo optimaal mogelijk is. Waarbij het uiteindelijk toegeven dat het misschien niet meer gaat, een vervelende boodschap naar jezelf kan zijn, maar een die niet moet negeren. Maar zolang het nog niet zover is, veel verantwoord plezier in het verkeer.