Fietsblessures en hoe te voorkomen

De fiets is in Nederland nog steeds een zeer populair vervoermiddel en daarnaast voor zeer velen een middel om te sporten. Maar zowel bij gebruik als vervoermiddel als sportmiddel is er een zeker risico om blessures op te lopen. Er kan echter veel worden gedaan om blessures te voorkomen. Hoewel het nog steeds niet algemeen gebruikelijk is om een helm op te zetten tijdens het fietsen verschijnen er wel steeds meer in het straatbeeld en op de fietspaden. Ook diverse andere maatregelen kunnen worden genomen waarbij oplettendheid ten opzichte van verkeerssituaties uitgangspunt moet zijn.

Door een val of ongeluk veroorzaakt

De meest voorkomende blessures zijn schaafwonden, kneuzingen, botbreuken en hoofdletsel. Schaafwonden en kneuzingen komen vooral voor op handen, ellebogen, knieën en heupen. Gevoelig voor botbreuken zijn vooral vingers, polsen, armen en de schoudergordel. Hoofdletsel kan aan alle zijden van het hoofd ontstaan afhankelijk van hoe het letsel is veroorzaakt.

Chronische blessures

Naast deze blessures, die voornamelijk het gevolg zijn van een val of ongeluk, komen ook chronische blessures voor die hoofdzakelijk optreden door overbelasting. Tot de chronische blessures behoren problemen met ledematen en spieren, tintelende handen, lage rugklachten, nekklachten en schouderklachten.

Maatregelen mogelijk

Uiteraard kan er altijd een ongeval gebeuren zonder dat dit te voorkomen was. Soms zijn er echter wel maatregelen mogelijk en in elk geval om de gevolgen te beperken. Zo voorkomen goede handschoenen schaafwonden aan de handen en kan een helm een val aanzienlijk breken waardoor minder letsel kan optreden.

Blessures door ongelukken

Naast de gewone fiets zijn het vooral de mountainbike of racefiets met een zeker risico voor het oplopen van blessures. Ongelukken met een mountainbike en racefiets zijn vaak het gevolg van:

• Een te hoge snelheid.
• Onbekendheid met het terrein.
• Verminderde oplettendheid.
• Controleverlies.
• Problemen met afdalingen.
• Plotselinge spurt.
• Waaghalzerij of onbezonnenheid.

Blessures door overbelasting

Blessures door overbelasting kunnen ontstaan door zonder goede voorbereiding op stap te gaan en zonder rekening te houden met een gelijkmatige trainingsopbouw. Een goede trainingsopbouw gaat uit van de duur van de training, de intensiteit en de hersteltijd tussen twee belastingen in. Mogelijke klachten die zich voor kunnen doen als gevolg van overbelasting zijn:

Rug

De rug wordt bij het fietsen dikwijls langdurig in dezelfde houding gehouden. Aanpassingen van de fiets of rompspier oefeningen kunnen hierbij het krijgen van rugklachten helpen te voorkomen.

Nek

Nekklachten kunnen ontstaan doordat het hoofd vaak langdurig sterk achterover wordt gebogen. Ook hierbij kunnen aanpassingen van de fiets helpen.

Been

Beenklachten ontstaan dikwijls door een verkeerde houding, als gevolg van een verkeerd afgestelde fiets, waardoor onnodige belasting van de spieren ontstaat. Ook kan een goede warming up klachten voorkomen.

Knie

Om overbelasting van de knie te voorkomen moet het zadel op de juiste hoogte worden afgesteld. Bij een te laag zadel treedt een sterke buiging van de knie op met als gevolg een te grote druk van de knieschijf op het dijbeen.

Arm

Bij onvoldoende buiging van de ellebogen kunnen armklachten ontstaan. Ook veelvuldig schokken, met name op een mountainbike, is niet goed voor de armen, om welke reden het raadzaam is een bike met schokdempers te kiezen of schokdempers in de voorvork te laten monteren.

Hand

Door een voortdurend zelfde houding van de handpalmen op het stuur kan een zenuw bekneld raken wat een tintelend gevoel veroorzaakt. Het regelmatig wisselen van de handen op het stuur kan dit voorkomen.

Middenvoet

Problemen met de middenvoet kunnen te maken hebben met het niet goed plaatsen van de voet op het pedaal. Het breedste gedeelte van de voet moet op het pedaal worden geplaatst en bij een kliksysteem goed worden afgesteld. Soms kan een inlegzooltje problemen voorkomen bij voortdurende hoge druk.

Achillespees

Klachten over de achillespees zijn vaak ernstiger dan over de middenvoet. De klachten kunnen veroorzaakt worden door te lang door te sporten zonder voldoende herstel. Ook kan een te hoog afgesteld zadel er oorzaak van zijn dat de voet in de enkel te veel moet bewegen en dat de achillespees en kuitspieren te veel en in een ongunstige stand belast worden.

Gezond verstand en lichaamssignalen

Ondanks de risico’s van het oplopen van blessures is fietsen een heel gezonde bezigheid. Bij gebruik van gezond verstand en goed reageren op de signalen die het lichaam afgeeft fietst veruit het grootste aantal sportievelingen zonder blessures. Ook zijn de meeste blessures gelukkig goed te verhelpen.

Lees verder

• Elektrische fiets en ouderen