De voor- en nadelen van de elektrische fiets

De elektrische fiets, zowel e-bikes als pedelecs, komen we steeds vaker tegen. Je hebt ze in allerlei modellen, merken en prijsklassen. Op de elektrische fiets hoef je veel minder inspanning te leveren dan op een normale fiets. Vooral voor mensen met lichamelijke klachten biedt de fiets een uitkomst. Heb je zelf nog geen elektrische fiets, weeg dan eerst alle voors- en tegen af. Want ondanks dat de elektrische fiets vele voordelen heeft, zijn er ook enkele nadelen te benoemen.

Inhoudsopgave

• Wat is een elektrische fiets?
• De bekende e-bike en pedelec
• Voordelen en nadelen van de elektrische fiets
• Is fietsen op de elektrische fiets wel gezond?

Wat is een elektrische fiets?

Een negentiende-eeuwse uitvinding

De elektrische fiets is een fiets die door middel van een elektromotor (deels) wordt aangedreven. Dit type fiets bestaat veel langer dan de meesten denken. De eerste ideeën werden door diverse Amerikaanse patenten gepresenteerd in 1895. Dit was een fiets zonder versnellingen en de motor zat in het achterwiel. Het model werd door de eeuwen heen continu verbeterd. Er kwamen elektrische fietsen op de mark die maar liefst vier kleine motoren hadden. Door de verbetering van de accutechnologie in de eenentwintigste eeuw konden langere afstanden worden behaald op een volle accu. De accu’s werden ook lichter en steeds duurzamer geproduceerd. In 2001 verschenen de termen e-bike en pedelec om de elektrische fiets te beschrijven. Sindsdien zijn er verscheidene typen elektrische fietsen op de markt gekomen, zoals de e-bike, de pedelec en de elektrische bakfiets.

Elektromagnetische straling

In 2009 nam de Europese Unie een regel aan waarin staat omschreven wat de maximale EMC mag zijn van een elektrische fiets. De EMC (oftewel Elektromagnetische Compatibiliteit) definieert de mate van elektromagnetische beïnvloeding op de elektromagnetische omgeving. Zo mag volgens de norm de elektrische fiets geen storing veroorzaken aan de omgeving door elektromagnetische straling, zoals een mobiele telefoon zou doen die te dicht bij een luidspreker wordt gehouden.

De bekende e-bike en pedelec

E-bike

De e-bike is een fiets met een gashendel die de motor op de fiets aanstuurt. De bestuurder kan dus ook zelfs fietsen als de gashendel niet wordt gebruikt. In principe is dit concept het vernieuwde concept uit de negentiende eeuw waar de motor in het achterwiel zit.

Pedelec

Bij de pedelec zit de motor verstevigd in het fietsframe en kan de gebruiker niet zelf fietsen. Er bestaan twee typen sensoren die worden toegepast bij dit type elektrische fiets. De eerste sensor is de trapkrachtsensor die registreert of en hoeveel ondersteuning de fietser moet krijgen. De motor wordt automatisch geactiveerd als de fietser kracht op de pedalen zet. Het andere type sensor, de rotatiesensor, registreert hoe vaak het geïntegreerde magneetje in het fietswiel langs de sensor komt. Bij deze pedelec-fietsen slaat de motor dus onmiddellijk aan bij het wegrijden, maar als de gebruiker langzaam fietst, is de ondersteuning die je krijgt niet erg nauwkeurig.

Speed-pedelec

Elektrische fietsen die sneller kunnen dan 25 kilometer per uur worden speed-pedelecs genoemd. In Nederland wordt de speed-pedelec volgens het verkeersreglement beschouwd als een bromfiets. Dit houdt in dat de speed-pedelec een snelheid behaalt van minimaal 25 en maximaal 45 kilometer per uur en dat de gebruiker een helm moet dragen.

Voordelen en nadelen van de elektrische fiets

Voordelen

De elektrische fiets biedt een uitkomst voor mensen die:

• Vanwege medische klachten (zoals reuma) niet meer op een gewone fiets kunnen fietsen.
• Het te druk hebben in hun dagelijks leven om veel inspanning te leveren. Voor deze mensen kan een ritje op de elektrische fiets juist ontspannend zijn in plaats van inspannend.
• Woonachtig zijn in een heuvelachtig gebied.
• Vanwege overgewicht niet langer kunnen fietsen zonder daarbij een steuntje in de rug te hebben.
• Met weinig inspanning en zonder zweten op hun plaats van bestemming willen aankomen.

Nadelen

• De elektrische fiets wordt vaak beschouwd als milieuvriendelijk, maar het is maar net hoe je het bekijkt. Fietsen op een fiets zonder een accu die regelmatig aan het stroom moet worden aangesloten, is vriendelijker voor het milieu. De bewering is wel correct als de milieubelasting van de elektrische fiets wordt vergeleken met de auto. De stroomkosten per kilometer van een elektrische fiets zijn ruim vijftig maal lager dan de brandstofkosten van een auto. Bovendien is het opwekken van stroom minder milieubelastend dan het winnen van brandstof.
• De accu is een onderdeel van de fiets dat op den duur moet worden vervangen. Dit zijn kosten die je bij een normale fiets niet zou hebben. Ook de reparatiekosten van onderdelen van de elektrische fiets (zoals de accu) zijn vele malen hoger. Daarnaast neemt het vermogen van de accu rond het vriespunt af en dien je rekening te houden met het aantal kilometers dat je kunt fietsen voordat de accu leegraakt. Gemiddeld kunnen enkele tientallen kilometers worden gefietst met een volle accu, maar dit is uiteraard afhankelijk van de accucapaciteit en de mate van ondersteuning die je als fietser krijgt.
• Een nadeel is dat de elektrische fiets aanzienlijk duurder is dan een normale fiets. Een klassieke e-bike kost tussen de € 800,- en € 4000,-. De aankoopprijs van een pedelec ligt vele malen hoger. De goedkoopste kosten ongeveer € 2500,- en de duurste € 9000,-.
• Het grootste nadeel is misschien wel dat je denkt gezond bezig te zijn, maar dit in werkelijkheid niet helemaal waar is. De geleverde inspanning staat namelijk niet gelijk aan de inspanning die je levert op een gewone fiets.

Is fietsen op de elektrische fiets wel gezond?

Een halfuur per dag bewegen

Bij iedereen is wel bekend dat een halfuur per dag bewegen gezond is. Maar een half uur fietsen of een halfuur lopen is een groot verschil. In Nederland kennen we de Nederlandse Norm Gezond Bewegen. De norm geeft voor drie leeftijdscategorieën aan hoeveel beweging per dag gezond is. Zo moeten jongeren (tot 18) minimaal een uur matige intensieve activiteiten verrichten, volwassenen (18-54) een halfuur matige intensieve activiteiten en ouderen (55+) een lagere intensieve activiteit verrichten. De mate van de intensiviteit van een activiteit wordt berekend aan de hand van watt. Voor jongeren houdt dit in dat ze op de fiets ongeveer 125 watt moeten leveren, volwassenen 100 watt en ouderen 75 watt.

Inspanning op de elektrische fiets: voorbeeldberekening

Voor een volwassene is het gezond als zij dagelijks een halfuur 100 watt aan inspanning levert. Dit komt neer op een half uur fietsen met een gemiddelde snelheid van 22,5 kilometer per uur. Voor een gezond persoon is dit niet een onmogelijk doel om te behalen op een gewone fiets. De welbekende aanrader om een halfuur per dag te bewegen, is dus iets gecompliceerder dan de meesten denken. Een halfuur fietsen op een elektrische fiets die maximaal 25 kilometer per uur kan bereiken, voldoet dus niet aan de norm.

Hoeveel inspanning je levert op een elektrische fiets is afhankelijk van de ondersteuning die je krijgt. Als je bijvoorbeeld 15 kilometer per uur fiets en de motor versnelt dit naar 20 kilometer per uur, dan heb je na een halfuur 67 watt inspanning geleverd (15 maal 100 gedeeld door 22,5). Je zou denken dat je je dagelijkse portie aan beweging hebt gehad, maar dat blijkt dus niet zo te zijn.