Gevaren en ongelukken met elektrische fietsen of e-bikes
Elektrische fietsen, oftewel e-bikes, zijn tegenwoordig zeer populair en niet alleen bij ouderen of mensen met een fysieke beperking. Het is natuurlijk fijn dat veel mensen die dat anders niet of nauwelijks kunnen doen, nu met de fiets op stap kunnen en zo hun -gezonde en milieubewuste- mobiliteit behouden, maar er is ook een keerzijde aan elektrisch fietsen. Door het niet geringe gewicht van de fietsen, de onvoordelige gewichtsverdeling en de relatief hoge snelheden die ermee worden bereikt is de kans op een ongeluk een stuk groter dan bij een "gewone" fiets.De elektrische fietser en de gewone fietser
Het zal u als "gewone" fietser wel eens zijn overkomen: u fietst op een voor u flink tempo naar uw bestemming en wordt met schijnbaar groot gemak ingehaald door een fietser op leeftijd, rechtop zittend met twee volgeladen fietstassen achterop. Eerst twijfelt u nog aan uw eigen conditie totdat u onder die fietstassen een accu ontwaart! Het gaat hier niet om een fietser, maar om een e-fietser oftewel iemand op een elektrisch fiets.Soms verschijnt de e-bike onverwachts; u had niet ingeschat dat hij zo hard ging of u had hem door zijn snelheid gewoonweg over het hoofd gezien. Als u dit zo ervaart bent u de enige niet; het blijkt dat meer en meer weggebruikers de snelheid van de gemiddelde e-fietser niet goed inschat, of dat de snelheidsverschillen tussen gewone fietsers en e-fietser op de fietspaden
regelmatig tot ongelukken leidt.
Meer ongelukken met een e-bike
Er zijn nog geen officiële statistieken die het onomstotelijk bewijzen, maar medewerkers van hulpdiensten en politie maken er in ieder geval geen geheim van: er is sprake van een toename van het aantal fietsongelukken. De afgelopen tijd is er een stijging in het aantal fietsongelukken met dodelijke afloop en de vorige voorzitter van de Fietsersbond Zuidoost-Brabant, Hetty Otten, is er zeker van dat deze trend grotendeels veroorzaakt wordt door het stijgend aandeel van de elektrische fiets.Statistieken van ongelukken met de e-bike
De statistieken laten wel zien dat de stijging in 2011 met name wordt veroorzaakt door fietsers van boven 65 jaar die grotendeels als gevolg van eenzijdige ongelukken omkomen. Als -vermoedelijke- oorzaken hiervan worden genoemd:- De hogere snelheid van de e-bike, waardoor er minder tijd is voor correctie van de fietser zelf en de medeweggebruikers
- De grote(re) snelheidsverschillen op fietspaden, waardoor er meer wordt ingehaald op vaak te smalle fietspaden of wegen met fietsstroken
- Het grotere gewicht van de e-bike, die gemiddeld wel zo'n 9 kilo zwaarder kan zijn dan een fiets zonder trapondersteuning
- De ongelijke gewichtsverdeling bij een e-bike; bij de meeste e-fietsen vindt de aandrijving plaats op de naaf van het voorwiel, waardoor deze extra zwaar is en bij gladheid extra snel onderuit glijdt
- Senioren hebben meestal een lagere reactiesnelheid, evenwichtsgevoel en spierkracht en zijn daardoor op een e-bike extra kwetsbaar
Ongelukken
In hun afstudeerscriptie Elektrisch fietsen en verkeersveiligheid van studenten aan de opleiding verkeerskunde van de Hogeschool Windesheim is te lezen dat er -per gereden kilometer- met e-fietsen minstens 2 x keer vaker ongelukken plaatsvinden dan met gewone fietsen. Hiervoor onderzochten zij het fietsgedrag van fietsers van 50-plus waarbij zij bovendien vaststelden dat de gemiddelde snelheid van een e-fietser met 18,5 km p/u een stuk hoger ligt dan de 16 km p/u van een gemiddelde gewone fietser. Bovendien kent de e-fietser al gauw een maximum snelheid van ca. 22 km p/u. Wat ook opviel is dat e-fietsers niet alleen op rechte stukken een stuk sneller rijden maar dat ze in de bochten vaak onvoldoende inhouden.Mannen en vrouwen van 60 plus
Op de website ximaar.worldpress.com werden medio 2012 de resultaten gepubliceerd van een onderzoek, waaruit duidelijk blijkt dat het jaarlijks aantal dodelijke fietsongelukken tussen 2009 en 2011 alleen bij 60-plussers is toegenomen terwijl bij fietsers onder de 60 jaar er juist sprake was van een afname. Opvallend is voorts dat bij mannen van 60-plus het aantal dodelijke fietsongelukken met zo'n 6% per jaar steeg, terwijl dit bij vrouwen in dezelfde leeftijdscategorie in mindere mate het geval was. De verwachting is dat deze trend zich de komende jaren zal voortzetten.Tips en adviezen voor elektrisch fietsen
Het is te verwachten dat de wetgeving zich hierop zal gaan aanpassen, met een lagere maximum snelheid voor e-fietsen en misschien ook e-fietscursussen voor senioren. Ook zal het op den duur nodig zijn om fietspaden te verbreden om het inhalen te vergemakkelijken. Als e-fietser kunt u natuurlijk ook zelf maatregelen nemen om uw veiligheid en die van uw medeweggebruikers te vergroten:Aanschaf van een e-bike
- Kies een zo licht mogelijke fiets, met een lage opstap
- Koop een model met de aandrijving op het achterwiel, waardoor u meer stabiliteit heeft
- Neem liever een wat kleinere framehoogte, zodat u snel uw voeten op de grond kunt zetten
- Laat er goede spiegel op monteren en bespaar niet op verlichting en bel
Het rijden op een e-bike
- Beperk uw snelheid tot ca. 19 km p/u, zodat het snelheidsverschil met gewone fietsers beperkt blijft
- Draag een helm en reflecterende kleding
- Ga als het glad is niet met uw e-fiets op pad maar kies voor de gewone fiets
- Als u de e-fiets net heeft, ga dan eerst uitgebreid oefenen om pas als u zich zeker voelt de weg op te gaan
Het is duidelijk dat "gewoon" fietsen niet alleen gezonder, goedkoper en minder milieuvervuilend is maar dus ook veiliger dan elektrisch fietsen. U doet er daarom goed aan om over deze aspecten goed na te denken voordat u een elektrische fiets koopt. Heeft u nog een prima conditie en vermoedt u dat dit voorlopig ook nog zo blijft, kies dan voor een gewone fiets; u blijft er immers rijker en gezonder bij!
Gerelateerde artikelen
E-bike of pedelec: verschillen en voordelenDe e-bike heeft zijn imago als vervoermiddel voor gepensioneerden en senioren al lang van zich afgeworpen en bewijst zic…
De E-bike of elektrische fiets, comfort voor jong en oudDe E-bike of elektrische fiets is meer en meer in trek bij Nederlanders en Belgen. De E-bike is een comfortabel fietsver…
Zere knieën na het fietsen, de juiste zadelhoogteHeb je na een fietstocht last van pijnlijke knieën? In de meeste gevallen is dit te verhelpen door het fietszadel goed i…Bronnen en referenties
- www.fietsknooppunten.eu
- Ximaar.wordpress.com
- www.verkeerskunde.nl
- www.fietsnet.nl
Reacties
Kuipers, 20-09-2018
De elektrische fiets is ook gevaarlijk doordat hij ook bekrachtigd wordt als je per ongeluk tegen een pedaal aankomt.
Mijn arm zit in het gips omdat ik mijn hand gebroken heb. Ik reed over een hobbel, ben gevallen maar tijdens het vallen kwam ik waarschijnlijk nog tegen de trapper aan waardoor de motor werd bekrachtigd en ik heel ongecontroleerd ben gevallen met alle verwondingen van dien. Voor die tijd had ik al ontdekt (ook gehoord van andere fietseneigenaren) dat als je naast je fiets loopt en per ongeluk tegen de trapper aankomt de fiets bekrachtigd wordt en bijna niet tegen te houden is op dat moment.
Misschien ook wel in Oss gebeurd!
Reactie infoteur, 24-09-2018
Dank u voor uw waardevolle reactie! Ik zal het in mijn artikel verwerken. En beterschap toegewenst met uw gebroken hand.
Jetze, 16-03-2013
Als verkoper van deze fietsen kan ik mededelen dat er al ontwikkelingen gaande zijn die de e-bike veiliger maken. Ook de fabrikanten zijn bezig met dit fenomeen en er zijn al fietsen die door de vakhandelaar zo ingesteld kunnen worden dat de fiets niet meer sneller kan dan 20 km per uur. De middenmotor is terug, dit houd in dat het stuur karakter hetzelfde is als die van een gewone fiets.
Wat betreft veiligheid is het momenteel helaas zo dat het ik gehalte in het verkeer erg hoog is. Maar al te vaak hebben wij in onze werkplaats fietsen die betrokken zijn geweest bij verkeersongevallen terwijl dit niet nodig was geweest. Er is een grote overeenkomst als men de e-bike ongevallen gaat vergelijken met motor ongevallen. Vaak wordt de fietser over het hoofd gezien. Het verkeer is een samenspel waar de laatste tijd het woord "samen" meer en meer aan het verdwijnen is. Enkele tips voor het rijden met een e-bike zijn;
- zorg dat u gezien wordt;
- pas binnen de bebouwde kom uw snelheid aan;
- kijk goed vooruit;
- rijd defensief;
- houd er rekening mee dat u niet gezien wordt.
Als laatste, laat uw fiets jaarlijks controleren in de vakzaak.
Reactie infoteur, 16-03-2013
Fijn dat u als vakman ook uw mening en advies geeft; een waardevolle toevoeging!
Henk Brauer, 06-03-2013
Nu zijn er weer van die verhalen over gevaren van elektrisch fietsen. Er wordt dan te sterk negatief gedacht en niet de voordelen en kansen en mooie zaken (zoals meer fietsen/bewegen, meer zien, gelukkiger zijn etc.) benoemd Ik had gelezen dat uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat je van fietsen gelukkiger wordt en beter en langer leeft. Met deze elektrische fiets hoop ik dat te realiseren. Als je er goed mee omgaat (koop een lichte fiets, goede dagverlichting en een goede bel, goed opletten etc.) is er niets aan het handje c.q.is het beheersbaar te maken. Jan Verbunt heeft mijn nieuwe Sensa Strada (lichte sportieve fiets met kwaliteitskomponenten) gelectificeert. Ik fiets nu 3 keer zoveel en zo vaak. Ik gun iedereen, meer en makkelijker bewegen, meer zien en meer geluk.
Henk Brauer
Reactie infoteur, 06-03-2013
Leuk dat u, zoals zo velen, er zo positief over bent en dat moet u vooral zo houden. De bedoeling van dit artikel is niet om afbreuk te doen aan de vele positieve kanten van elektrisch fietsen; de voordelen van elektrisch fietsen zijn voor de hand liggend en aan de verschillende publicaties op het internet heb ik niets aan toe te voegen.
Het is echter tevens een feit dat met het verhogen van de snelheid van de e-fietser en de -in het algemeen- afnemende reactiesnelheid en verhoogde kwetsbaarheid van veel van de vaak oudere gebruikers, het aantal gerelateerde ongelukken toeneemt. Over dit aspect is niet veel geschreven en dit artikel voorziet m.i. in die behoefte.
Laatste update: 08-09-2016
Rubriek: Auto en Vervoer
Subrubriek: Fietsen
Bronnen en referenties: 4