Toepassen van motorolie
Smeerolie wordt al ruim 3.400 jaar gebruikt. De Egyptenaren gebruikten namelijk een mengsel van dierenvet en calciumzeep om de wielen van hun strijdwagen te smeren. In dit artikel gaat het vooral om motorolie, een toepassing van smeerolie.
Waarom motorolie?
Motorolie is een belangrijk aspect van het onderhouden van een auto. De prestaties en levensduur voor de motor zijn voor een groot deel afhankelijk van de smering. Motorolie is heel belangrijk voor de werking van de brandstofmotor. Motorolie is als bloed voor een motorblok.
Smeerolie vermindert de wrijving tussen verschillende bewegende onderdelen van de motor. Het zorgt voor een dun film laagje tussen twee oppervlakten. Vermindering van de wrijving tussen twee oppervlakte betekent dat er minder energie nodig is om
deze in beweging te krijgen. Door het film laagje van de motorolie tussen de onderdelen wordt de slijtage ook beperkt.
Zoals vele weten wordt een motorblok zeer heet. Koelvloeistof en motorolie zorgen samen voor de koeling van het motorblok. Twee andere functies van de olie zijn:
- Reinigen
- Beschermen tegen corrosie
Welke typen motorolie heb je?
Er zijn twee typen olie, namelijk minerale olie en synthetische olie. Minerale olie is gewonnen uit aardolie en synthetische olie is gewonnen door een chemisch proces. Heden wordt er nooit meer 'pure' minerale olie toegepast in het motorblok. Er wordt een mix toegepast, namelijk half-synthetische olie of een geheel synthetische olie. Hieronder worden de verschillen uitgelegd.
Half-synthetische olie
Zoals de naam al zegt is half-synthetische olie een mix van synthetische olie met als basis minerale olie. Onder hoge druk en op hoge temperatuur wordt de olie ontdaan van onverzadigde koolwaterstoffen. Dit wordt gedaan met behulp van waterstof. Hieruit ontstaat een stabielere olie, welke beter bestand is tegen hoge temperaturen.
Synthetische olie
Synthetische olie is daarentegen niet meer gebaseerd op aardolie, maar op alternatieve fossiele energiebronnen zoals gas, steenkool, bruinkool en teerzanden. Het kan zelfs van verschillende planten worden gemaakt, dit maakt synthetische olie een vervanger van de traditionele aardolie.
De voordelen van synthetische olie zijn ten opzichte van half-synthetische olie:
- Synthetische olie veroudert minder snel (het zogenaamde longlife-olie).
- Synthetische olie is minder vluchtig.
- Synthetische olie reinigt beter.
- Synthetische olie geeft minder wrijving (minder slijtage aan de onderdelen).
Society of Automotive Engineers (SEA)
Dit is een Amerikaans instituut van automobieldeskundigen. De SEA heeft een codering bedacht om olie in bepaalde vloeibaarheidsdikte-klasses in te delen. De vloeibaarheidsdikte van olie wordt ook wel olieviscositeit genoemd. Elk motorblok heeft een verschillende viscositeit nodig.
De codering
Om de codering uit te leggen, moet een voorbeeld gekozen worden. Een voorbeeld van een codering is 10W40. Het getal voor de W geeft de viscositeit van de olie aan bij temperaturen tot ongeveer 25 graden Celsius. Het getal na de W geef de viscositeit weer bij hoge temperaturen tot ongeveer 100 graden Celsius. Hoe lager het viscositeitsgetal is, des te dunner is de olie bij desbetreffende temperatuur.
De codering met twee SEA-getallen erin is een multi-grade olie. Deze oliesoorten hebben een lage viscositeit bij lage temperaturen en een hoge viscositeit bij hoge temperaturen. Dit wordt mogelijk gemaakt door toevoegingen in de olie aan te brengen. Oliën met één viscositeitsgetal over de hele temperatuur-range worden mono-grade oliën genoemd.
Toevoegingen aan de olie
Tegenwoordig worden er heel veel stoffen toegevoegd aan het olie om deze te optimaliseren. Deze toevoegingen worden 'dopes' genoemd. Hieronder staan een drietal voorbeelden van zogenaamde 'dopes'
- Detergerende dopes. Deze dopes beïnvloeden het oplossen van vuil.
- Anti-oxidatie dopes. Deze dopes zorgen er voor dat de olie minder snel door zuurstof wordt aangetast.
- Anti-slijtage dopes. Gaat slijtage van de onderdelen binnen het motorblok tegen.
Lees verder