Wanneer kan ik ballonvaren

Een ballonvaart kan niet onder alle omstandigheden plaats vinden en het doorgaan van een vaart is afhankelijk van meerdere factoren. Zo zullen de weersomstandigheden vaak roet in het eten gooien. Ook de tijd van het jaar speelt daarin een rol. Ballonvaren zou in principe het gehele jaar kunnen maar is toch seizoengebonden. In Nederland loopt het seizoen, afhankelijk van de weersomstandigheden, in grote lijnen van maart tot en met oktober.

Een ballonvaart mag alleen gedurende de dag worden uitgevoerd en dat betekent van een kwartier voor zonsopkomst tot een kwartier na zonsondergang. Dat is logisch omdat je, als het donker is, geen hoogspanningsleidingen of andere obstakels meer kunt onderscheiden en ook geen geschikte landingsplek meer kunt zien. Omdat ballonvaren een dure sport is en derhalve commercieel wordt uitgevoerd betekent dat ook dat je afhankelijk bent van gasten. Omdat het in de wintermaanden vroeg donker is en pas laat licht moeten de mensen nog werken als de piloot zijn vaart zou willen doen. Er zijn in de donkere maanden dus te weinig passagiers om een ballonvlucht uit te voeren.

Daarnaast is het slechte weer, mist, regen en onweer vaak een spelbreker in die maanden.

Technisch gezien kan er echter het gehele jaar door gevaren worden als de weersomstandigheden dat toelaten. Een ballonvaart over een besneeuwd landschap is vaak een onvergetelijke tocht.

De weersomstandigheden bepalen altijd of een ballonvaart wel of niet kan doorgaan en menig passagier heeft al ervaren dat een geplande vaart meerdere malen om die reden werd uitgesteld. De piloot van een ballon zal vóór iedere vaart de meteorologische gegevens voor het gebied waarin hij gaat varen opvragen. Diverse omstandigheden zullen hem dwingen de vaart uit te stellen. Zo is een vaart onverantwoord als er een grondwind is van meer dan 10 knopen of als de wind op lage hoogte een snelheid heeft van 25 knopen of meer. Ook wordt uitgesteld als onweer dreigt of als het regent dan wel het dreigt te gaan regenen. Nevel is ook een spelbreker want er zijn eisen gesteld aan het minimale zicht dat de piloot moet hebben tijdens de vaart.

De temperatuur heeft ook nog wat te zeggen. We weten al dat de ballon vaart doordat de temperatuur in de ballon hoger is dan de temperatuur buiten de ballon. In een hete zomer is het later op de avond vaak nog 30 graden bij vertrek van de ballon. Dat betekent automatisch dat er veel meer gas gebruikt moet worden om de temperatuur hoger te houden en dat het gewicht dat door de ballon getild kan worden veel lager is dan op een koude avond. Dat houdt dus in dat een piloot gasten moet teleurstellen omdat hij een bepaald gewicht niet kan vervoeren als het te heet is.

Een ander verschijnsel is heel erg belangrijk in de heteluchtballonvaart namelijk thermiek. Thermiek is hete lucht die in grote bellen opstijgt vanaf het aardoppervlak. Thermiek ontstaat zodra de zon de aarde gaat verwarmen. Dit verschijnsel speelt dus een tijd na zonsopkomst tot een tijd voor zonsondergang, afhankelijk van de sterkte van de zon en de bewolking. Op een gegeven moment moet de aarde de warmte ook weer kwijt en deze stijgt dan over een grote oppervlakte massaal van het aardoppervlak op. De heteluchtballon die vaart op hete lucht komt ernstig in de problemen als hij in zo’n opstijgende thermiekbel terecht komt. De hete lucht zal hem naar boven drukken zonder dat de piloot dat wil. Dat kan doorgaan tot op (te) grote hoogte en telkens als de piloot zijn ballon wil landen kan een nieuwe thermiekbel roet in het eten gooien. Daarnaast is het aan de uiterste zijden van een thermiekbel erg turbulent hetgeen het gevaar kan meebrengen dat de bolle vorm van de ballon wordt ingedrukt. Thermiek is dus ten alle tijden te vermijden en dat is dan ook de reden waarom U heetluchtballonnen in de zomer alleen ’s morgens of ’s avonds in de lucht ziet. Om in de zomer te vragen of de vaart niet overdag kan worden uitgevoerd is dus kansloos.

Veel commerciële ballonvaarders varen in de wintermaanden in het buitenland, meestal Oostenrijk of Zwitserland waar dan veel ballonfestivals worden georganiseerd. Het is een werkelijk onvergetelijke ervaring om in een ballon over de besneeuwde Alpen te varen. Van thermiek is dan geen sprake en er kan de hele dag gevaren worden mits de andere weersomstandigheden geen roet in het eten gooien. Eens meegaan naar zo’n festival is leuk te combineren met een skivakantie.

De vraag wanneer gevaren kan worden is beantwoord en laat U gerust eens verleiden tot het varen in een ballon.