Openbaar vervoer en de marktordening

Wie is er verantwoordelijk voor het openbaar vervoer? Binnen het openbaar vervoer is een marktordening. Hier zijn alle actoren die onderdeel uitmaken van deze marktordening beschreven.

Openbaar vervoer en de marktordening.

Regelmatig hoor je de meest uiteenlopende verhalen over het openbaar vervoer. Soms zijn dit positieve, maar soms ook negatieve verhalen. Daarom is het interessant om te kijken hoe het openbaar vervoer in Nederland geregeld is en welke actoren zich op deze markt begeven. Alle actoren samen vormen de marktordening binnen het openbaar vervoer.
Op de wijze waarop het Openbaar Vervoer nu geregeld is, hebben we vooral te maken met de volgende actoren:

Overheid

De overheid is in veel gevallen de beslisser. Zij legt de regels op waaraan de vervoerders zich moeten houden, oftewel: zij schept het juridische kader. Dit gebeurt onder andere door Europa en de Rijksoverheid. Ook de gemeente speelt een kleine rol bij het Openbaar Vervoer, zij is verantwoordelijk voor onder andere de plaatsing van bus- en tramhaltes. De overheid geeft in bepaalde gevallen ook subsidies. Het belang van de overheid is dat iedereen zich met het Openbaar Vervoer van A naar B kan verplaatsen. Dit zorgt voor minder uitstoot van schadelijke stoffen en voorkomt file vorming. Dus gebruik maken van het openbaar vervoer dient het maatschappelijk belang.

Vervoersautoriteiten

Dit is van oorsprong een beïnvloeder. Zij krijgt bevoegdheden van de overheid, maar de overheid kan elk moment nieuwe regels in het leven roepen, waaraan deze partij zich moet houden. Het belang van de vervoersautoriteiten is een goede werking van het Openbaar Vervoer.

Toezichthouders

Er zijn twee toezichthouders die controleren of de Wet Personenvervoer 2000 goed wordt toegepast. Namens de minister van Verkeer en Waterstaat is dit de Inspectie Verkeer en Waterstaat (IVW) die toeziet op de veiligheid, concurrentie en arbeidsomstandigheden. De andere houdt namens de Vervoerkamer van de Nederlandse Mededingingsautoriteit controle op de mededinging in het regionale openbare vervoer en de spoorsector.

Consumentenorganisaties

Consumentenorganisaties behartigen de belangen van de reizigers. Het zijn organisaties met een rechtspersoonlijkheid en worden wel degelijk als serieuze partij gezien. Ze worden dan ook altijd op de hoogte gehouden van belangrijke beslissingen. Een bekende consumentenorganisatie is ROVER. Zij vertegenwoordigen de reizigers die gebruik maken van het openbaar vervoer en bemiddelen bij geschillen en klachten. Ook zullen zij alle stappen van aanbieders van openbaar vervoer kritisch bekijken.

Vervoersmaatschappijen

Zij vervoeren de reizigers en hebben in sommige gevallen nu al aanbestedingen verworven bij de vervoersautoriteiten. Als ze eenmaal een aanbesteding hebben wordt zij in bepaalde mate een beslisser. Het belang van de vervoerders is dat zij een zo hoog mogelijk rendement halen uit het vervoeren van reizigers.

Reizigers

De reiziger is zowel gebruiker als betaler. Zij kunnen in een zeer geringe mate invloed uitoefenen door te verzuimen met het Openbaar Vervoer te reizen. Het belang van de reiziger is dat zij op het juiste tijdstip, voor een redelijke prijs en onder goede omstandigheden wordt opgehaald en afgezet op de vooraf vastgestelde plaats.

Zoals je ziet zijn er veel partijen betrokken bij het openbaar vervoer. Al deze actoren samen en de wijze waarop ze tot elkaar in verhouding staan wordt ook wel de marktordening genoemd. Als al deze actoren goed met elkaar samen werken, zal het openbaar vervoer steeds beter en efficiënter worden.