Geluidsseinen in de scheepvaart

In de scheepvaart worden vele geluidsseinen gebruikt. Elk geluidsein heeft zijn eigen betekenis. Zo is er bijvoorbeeld een blijf-weg sein, zijn er seinen bij ontmoeting en seinen bij voorbijlopen.

Geluidsseinen

Allereerst een paar kleine regels over seinen:

• Een korte stoot duurt ongeveer 1 seconde
• Een lange stoot duurt ongeveer 4 tot 6 seconden
• De tijd tussen 2 stoten is ongeveer 1 seconde
• Een reeks zeer korte stoten bestaat uit tenminste 6 korte stoten van 1/4 seconde met een tussentijd van 1/4 seconde
• Een reeks klokslagen duurt ongeveer 4 seconden. (In plaats van klokslagen kunnen ook reeksen slagen van metaal op metaal worden gegeven

• + = een klokslag
• - = een korte stoot
• -- = een lange stoot
• _ = rust

Algemene seinen

• 1 lange stoot = "attentie"
• 1 korte stoot = "Ik ga stuurboord uit"
• 2 korte stoten = "Ik ga bakboord uit"
• 3 korte stoten = "Ik sla achteruit"
• 4 korte stoten = "Ik kan niet manoeuvreren"
• reeks zeer korte stoten = "Er dreigt gevaar voor aanvaring
• herhaalde lange stoten = Noodsein
• reeks klokslagen = Noodsein = + _ _ + + _ _ + +

Blijf-weg sein

Voor het blijf-weg sein worden er tenminste 15 minuten lang ononderbroken kort-lang geseind. Tegelijkertijd wordt er een geel licht getoond. Dus: - -- - -- - -- - -- - -- - --

• Schepen die gemeerd of ten anker liggen in de gevarenzone moeten worden verlaten. Er moeten maatregelen worden genomen om het dreigende gevaar te vermijden. De schipper die het blijf-weg sein hoort, moet voor zover mogelijk de dichtstbijzijnde autoriteiten waarschuwen.
• Schepen die het blijf-weg sein waarnemen, moeten zicht zo snel mogelijk uit de gevarenzone verwijderen. Maatregelen die aan boord dienen te worden genomen: vensters sluiten, niet roken, hulpmotoren afzetten, vonker vermijden
• Het blijf-weg sein kan gegeven worden bij een gebeurtenis of ongeval waarbij een gevaarlijke stof zou kunnen vrijkomen.
  

Seinen bij ontmoeten

2 schepen ontmoeten elkaar als ze naar elkaar toe varen. Ze zijn dan dus tegenliggers. Deze seinen worden gebruikt als een schip bijvoorbeeld aan de verkeerde zijde van het vaarwater vaart, of midden op zee.

Voornemen tot ontmoeten bakboord op bakboord:

Vraag van het schip dat voorbij wil varen (de opvaart):

• 1 korte stoot = "Ik wil bakboord op bakboord voorbijvaren"

Antwoord van het schip dat voorbij gevaren wordt (de afvaart):

• 1 korte stoot = "U kunt bakboord op bakboord voorbijvaren"
• of: 2 korte stoten = "Nee u moet stuurboord op stuurboord voorbijvaren"

Antwoord van de opvaart:

• 2 korte stoten = "Ik zal u stuurboord op stuurboord voorbijvaren"

Voornemen tot ontmoeten stuurboord op stuurboord

Vraag van het schip dat voorbij wil varen (de opvaart):

• 2 korte stoten = "Ik wil stuurboord op stuurboord voorbijvaren"

Antwoord van het schip dat voorbij gevaren wordt (de afvaart):

• 2 korte stoten = "U kunt stuurboord op stuurboord voorbijvaren"
• of: 1 korte stoot = "Nee u moet bakboord op bakboord voorbijvaren"

Antwoord van de opvaart:

• 1 korte stoot = "Ik zal u bakboord op bakboord voorbijvaren"

Seinen bij voorbijlopen

Voorbijlopen gebeurt als het ene schip het andere inhaalt.

Voornemen tot voorbijlopen aan bakboordzijde van de opgelopene

Vraag van het schip dat wil oplopen:

• 2 lange stoten gevolgd door 2 korte stoten = "Ik wil u aan bakboord voorbijlopen"

Antwoord van de opgelopene:

• geen geluidsein = "U kunt mij aan bakboord voorbijlopen"
• of: 2 korte stoten = "Neen, u moet mij aan stuurboord voorbijlopen"

Antwoord van de oploper:

• 1 korte stoot = "Ik zal u aan stuurboord voorbijlopen"

Voornemen tot voorbijlopen aan stuurboord van de opgelopene:

Vraag van het schip dat wil oplopen:

• 2 lange stoten gevolgd door 1 korte stoot = "Ik wil u aan stuurboord voorbijlopen"

Antwoord van de opgelopene:

• geen geluidsein = "U kunt mij aan stuurboord voorbijlopen"
• of: 1 korte stoot = "Neen, u moet mij aan bakboord voorbijlopen"

Antwoord van de oploper:

• 2 korte stoten = "Ik zal u aan bakboord voorbijlopen"

Seinen bij het keren

Als een schip moet keren in een vaarwater kan hij dit zijn omgeving laten weten met behulp van geluidsseinen:

• 1 lange stoot gevolgd door 1 korte stoot = "Ik ga over stuurboord keren"
• 1 lange stoot gevolgd door 2 korte stoten = "Ik ga over bakboord keren"

Seinen bij het in- en uitvaren van havens en nevenvaarwateren

Als een schip uit een haven of nevenvaarwater komt wordt hij niet altijd goed gezien door het overige scheepvaart verkeer. Om aan deze schepen duidelijk te maken wat hij van plan is kan hij de volgende seinen geven:

• 3 lange stoten gevolgd door 1 korte stoot = "Ik ga stuurboord uit"
• 3 lange stoten gevold door 2 korte stoten = "Ik ga bakboord uit"
• 3 lange stoten = "Ik ga oversteken"

Seinen bij slecht zicht

Bij slecht zicht door bijvoorbeeld mist of hevige regenval is het nodig om geluidsseinen te geven zodat de schepen van elkaar weten waar ze zich ongeveer bevinden.

Op radar varende schepen:

Een varend schip of samenstel, dat op het scherm schepen waarneemt waarvan de positie of het gedrag tot een gevaarlijke situatie zou kunnen leiden of dat een gedeelte van de vaarweg nadert waar zich schepen zouden kunnen bevinden die nog niet op het scherm te zien zijn. Geeft zo vaak als nodig is 1 lange stoot. Een varende veerpont geeft zo vaak als nodig is 1 lange stoot gevolgd door 4 korte stoten.

Zonder radar varende schepen

Een varend schip of samenstel geeft onophoudelijk met tussenpozen van tenminste 1 minuut 1 lange stoot. Een varende veerpont geeft onophoudelijk met tussenpozen van tenminste 1 minuut 1 lange stoot gevolgd door 4 korte stoten.

Seinen tijdens het stilliggen

Een schip, duwstel of gekoppeld samenstel dat in het vaarwater of in de nabijheid daarvan op een gevaarlijke plaats stilligt of is vastgevaren:

• gestrekt langs de zijde van het vaarwater: te geven als antwoordsein op het sein van een naderend schip
• niet gestrekt langs de zijde van het vaarwater: te geven met tussenpozen van ten hoogste 1 minuut
• een reeks klokslagen: + + + + _ _ _ + + +
• of: 1 korte stoot gevolgd door 1 lange stoot weer gevolgd door 1 korte stoot

Dit sein mag alleen worden gegeven door een schip dat rechtstreeks van zee komt of rechtstreeks naar zee gaat.