Zware lading-schepen: niets is onmogelijk!
Alle goederen die door hun vorm, gewicht of afmetingen niet in een container, of los in een schip vervoerd kunnen worden, moeten toch op de één of andere manier op hun plaats van bestemming komen. Vaak moeten ze ook nog eens over hele grote afstanden vervoerd worden. Hiervoor zijn zware lading-schepen bij uitstek geschikt voor. Of het nu gaat om een boorplatform of vele luxe en grote jachten tegelijk, het kan allemaal.
Wat is zware lading?
Hierin kan men verschillende categorieën ladingen omschrijven.
- Onderdelen voor grote machines, kranen en ladingen voor de industrie.
- Lading voor de offshore industrie zoals olieplatformen en boorplatformen.
- Het vervoer van kleinere schepen als het goedkoper en veiliger is om dit transport uit te laten voeren door een zware lading-schip. Voorbeelden zijn grote plezierjachten en binnenvaartschepen die in het buitenland als casco zijn gemaakt en elders worden afgebouwd.
- Andere zeer grote en zware vervoersmiddelen als treinlocomotieven
Zware lading-schepen, afzinkbare schepen en dokschepen
Om deze uitzonderlijke goederen te kunnen vervoeren zijn zware lading-schepen ontwikkeld. Deze schepen kunnen worden onderverdeeld in diverse categorieën. Afhankelijk van de kenmerken van het schip en de taak waarvoor ze gebouwd zijn.
- Conventionele zware-ladingschepen. Deze hebben altijd één of meerdere kranen aan boord om goederen te laden en te lossen.
- Half-afzinkbare schepen. Deze schepen laten het dek onder water lopen en kunnen de te transporteren goederen op deze manier laden en lossen. Zo kunnen zelfs enorme constructies als boorplatforms en andere grote schepen vervoerd worden.
- Dokschepen. Dit zijn schepen die het achterschip kunnen laten vollopen, zodat kleinere vaartuigen via de achterkant het dok kunnen binnenvaren. Dit is te vergelijken met de manier van dokken op een scheepswerf.
Het vervoer van jachten
Ook grotere en luxere jachten worden vaak op deze manier vervoerd. De eigenaren willen dan in de Europese winter in het Caribische gebied zijn en als het zomer is in Europa, hun schip weer naar het Middellandse zeegebied laten brengen. Soms zijn ze ook te klein om de ruwe Atlantische oceaan over te steken. De zware lading-schepen die jachten op deze manier vervoeren, worden yacht carriers genoemd. Eigenlijk zijn dit half-afzinkbare zware lading-schepen en dokschepen tegelijk.
Afzinkbare schepen van de Koninklijke Marine
De Nederlandse Koninklijke Marine heeft twee van dit type schepen in de vaart. In dit geval worden natuurlijk geen jachten vervoerd, maar landingsvaartuigen van het Korps Mariniers. Beide schepen zijn dokschepen, die hun achterschip afzinken en waar de landingsvaartuigen in- en uitvaren via de achtersteven. Deze schepen worden regelmatig ingezet om mensen te evacueren bij bijvoorbeeld een natuurramp, of om goederen en mensen aan land te brengen als dit niet op een andere manier kan.
Bron: Crewmember, Wikimedia Commons (Publiek domein) Verschillen tussen jachtvervoer en nog grotere ladingen
Een yacht carrier is specifiek ontworpen voor het vervoeren van jachten. Het dek moet van boven open zijn in verband met de hoogte van de schepen en lange en hoge masten van sommige jachten. De jachten staan in een ruim, omdat ze zowel van onderen als zijwaarts gestut moeten worden. Bij een half-afzinkbaar schip is dit anders. Het ruim is open, zodat er eigenlijk geen beperkingen zijn wat betreft de te laden vrachten. Enorm grote boorplatforms en dergelijke kunnen dus zonder problemen meegenomen worden. Ook kan lading schuin, of uitstekend over de zijden van het schip geplaatst worden.
Laad- en los plan zware lading schepen: niets is onmogelijk
Zoals bij elk schip dat vracht vervoert, is een goede voorbereiding noodzakelijk om deze zware lading-schepen te laden en te lossen. Zeker bij een schip wat jachten vervoert. Er wordt een dokplan opgesteld waarbij niet alleen rekening gehouden moet worden met zaken als afmetingen van de jachten, maar ook nog eens de volgorde van in- en uitvaren. Ook zijn er in dit geval veel meer documenten nodig omdat er meer aantallen tegelijk vervoerd worden. Bovendien worden er contracten opgesteld tussen de vervoerder en de verschillende jachteigenaren.
Laden en lossen half-afzinkbaar schip
Het laden en lossen van een zwaar ladingsschip gebeurt met een ballast systeem. Om te kunnen laden wordt het dek onder water gebracht door de ballasttanks van het schip te vullen met zeewater. Hierdoor zal het schip “zinken” zodat de te laden vracht op het dek of in het ruim kan worden geplaatst. Als dit is gebeurd wordt het water uit de ballasttanks gepompt, zodat het schip weer hoger in het water komt te liggen. De lading wordt als het ware uit het water getild. Vervolgens wordt de vracht vastgezet en kan de reis beginnen. Aangekomen op de plaats van bestemming worden de ballasttanks van het schip weer volgepompt met water, het dek komt weer onder water te liggen en de lading kan van het dek af.
Laden en lossen van jachten op een Yacht Carrier
Bij het laden van jachten komt er nog wat meer kijken. Als de schepen in de juiste volgorde zijn binnengevaren, controleren duikers eerst de positie van de jachten ten opzichte van de blokken waar de jachten tijdens de reis op komen te liggen. Ook kunnen ze, indien nodig, nog extra voorzieningen aanbrengen. Als alles goed geborgd is kan het water uit het dok worden gepompt. Daarna wordt nogmaals gecontroleerd of alles zeevast staat en alles aan de eisen voldoet. Is dit het geval dan kan de reis beginnen. Het lossen van de jachten gebeurt in omgekeerde volgorde. De schepen die het eerst het dok binnenvoeren, gaan er nu als laatste weer uit.