Vervang je motorhelm op tijd

Als een motorhelm tijdens een valpartij werd gedragen moet hij als beschadigd worden beschouwd, ook als er op het oog niets mee aan de hand is. Maar ook als de helm uit je handen laat vallen moet je een nieuwe aanschaffen. Bij normaal gebruik is vervanging elke vijf jaar nodig, ook al is er verder niets bijzonders mee gebeurd.

De motorhelm

Een motorhelm is gemaakt van diverse materialen en bestaat uit verschillende onderdelen, en hij is opgebouwd in lagen. Dat is niet voor niks: de helm moet de krachten die bij een valpartij of botsing vrijkomen opvangen. Die worden verdeeld over het oppervlak en verminderen daarmee de krachten die op het hoofd ontstaan. Door de dempende werking die uitgaat van de helm worden schedel en hersenen beschermd tegen deze enorme krachten.

Buitenschaal en binnenschaal: samenwerking

De buitenschaal van de helm bestaat uit fiberglas en kunststof en heeft als functie het opvangen van de klap. Er zijn nogal wat soorten kunststof die ook bij de vervaardiging van helmen toegepast worden. Maar welke soort kunststof ook gebruikt is voor je helm: deze stoffen hebben niet het eeuwige leven. Doordat ze verouderen, gaan ze uiteindelijk achteruit. Daar staat tegenover dat moderne helmen bijna altijd een extra beschermende laklaag hebben, waardoor de buitenschaal goed beschermd wordt. De conditie van de binnenkant van de helm is dan ook eerder bepalend voor de levensduur.

De binnenschaal van een helm bestaat meestal uit polystyreen ('piepschuim') waarover een voering van textiel is gemaakt. Vocht en vuil worden door deze voering opgevangen en afgevoerd. Een veelgebruikt materiaal hiervoor is Coolmax, dat uitstekend geschikt is voor het afvoeren van zweet. Als bij een klap de helm is gestopt met bewegen en het hoofd als het ware 'na-ijlt' en nog wil doorbewegen worden de krachten die hierdoor vrijkomen door de binnenschaal opgevangen. Daarom zijn beide lagen even essentieel als het gaat om het opvangen van de energie die vrijkomt bij een klap. Het is juist de samenwerking tussen buiten- en binnenschaal van de helm die de drager ervan veiligheid geeft. Maar een beschadigde binnenschaal is vaak de eerste reden dat de helm vervangen moet worden.

Onzichtbare schade

Door een klap op de helm wordt de binnenschaal ingedeukt, en dit herstelt zich niet. Dat kan gebeuren door een botsing of valpartij maar zelfs al als de helm uit je handen valt. Ook door stoten - hoe minimaal ook - en door normaal, frequent gebruik gebeurt dit. De schade die ontstaat is echter lang niet altijd met het blote oog zichtbaar. Zo op het oog lijkt het alsof de helm niet beschadigd is, maar toch verliest deze zijn dempende werking.

Gel, wax, shampoo...

Buiten schade door vallen en stoten is er nog de invloed van chemische stoffen die de binnenschaal van de helm doen verouderen. Er is altijd de invloed van straatvuil, dat de helm binnendringt via de ventilatie ervan. De inwerking van transpiratievocht en talg van de hoofdhuid spelen een rol, net als haarverzorgingsproducten zoals gel, wax en restjes shampoo. Het polystyreen wordt er uiteindelijk door aangetast: het gaat brokkelen en verliest daarmee zijn functie. De invloed van chemicaliën gaat gewoon door als ze eenmaal in de helm zitten, dus ook op het moment dat de helm niet gedragen wordt.

Motorhelm vervangen: op tijd doen

De levensduur van een motorhelm is bij normaal gebruik dus evengoed beperkt, wil je op de beschermende werking ervan kunnen rekenen. Alles bij elkaar genomen moet een helm die in een valpartij of botsing gedragen werd altijd vervangen worden, ook al lijkt hij op het oog onbeschadigd. Maar dit geldt ook voor een helm die 'gewoon' is gevallen. Daarnaast moet een helm minstens elke vijf jaar vervangen worden, ook al wordt hij niet vaak gedragen en is er verder niet bijzonders mee gebeurd.

Keuringslabel

Wie (opnieuw) een helm koopt wil dat deze aan alle veiligheidseisen voldoet die gesteld worden. Helmen die de hoogste testnorm hebben doorstaan krijgen de aanduiding ECE 22-05, dit is de Europese norm. Het label waar dit op terug te vinden is zit op de kinband of in de binnenvoering.