De historie van Lotus

De allereerste Lotus ooit werd gebouwd in een klein schuurtje door een briljant ingenieur, Colin Chapman. De interesse in zijn lichte, puristische sportauto's nam al snel grote vormen aan. Lotus groeide uit van een uit de hand gelopen hobby tot een merk met wereldfaam dat anno 2010 nog meer doet dan alleen sportwagens bouwen.

Eerste Lotus komt tot stand

In 1948 bouwde de Engelsman Anthony Colin Bruce Chapman een auto gebaseerd op de Austin Seven uit 1930. Chapman, engineer en coureur van beroep, noemde hem de Mark I. Dat zelfde jaar studeert Colin Chapman af als engineer en gaat hij aan het werk bij de Engelse Royal Air Force (RAF). In zijn vrije tijd blijft hij in het schuurtje van zijn schoonouders klussen aan zijn project. Het leidt in 1950 tot een rijklaar model geschikt voor de openbare weg. Chapman blijft zijn auto doorontwikkelen en hij presenteert de Mark 3 in 1951. De vederlichte Mark 3 sprint in ruim onder de 10 seconden van 0-100 km/u en behaalt een topsnelheid van ongeveer 150 km/u. In 1952 krijgt het project professioneel gestalte door de oprichting van The Lotus Engineering Company. De eerste productiemodellen Lotus Mark 4 en Mark 6 zien al snel het levenslicht. Zij zijn nog steeds doorontwikkelingen van het originele concept.

Het circuit op

Lotus zoekt met de aerodynamische Mark 8 in 1954 de circuits op en boekt met de auto meteen succes. Op de openbare weg heeft de Mark 6 een behoorlijke populariteit verworven en de capaciteit van Lotus groeit flink. De Mark 6 krijgt opvolgers in de compacte Mark 9 en de grotere, sterkere Mark 10. De groei van Lotus zorgt ervoor dat het merk in 1955 officieel wordt erkend door de Society of Motor Manufacturers and Traders. Als resultaat hiervan wordt Lotus toegelaten op autoshows. Chapman en zijn mensen krijgen het zo druk dat zij besluiten van strategie te wijzigen: in plaats van een diversiteit aan gelijksoortige modellen gaat Lotus één basismodel in verschillende configuraties aanbieden: de Lotus Eleven wordt geboren. Vanuit daar gaat Lotus zich richten op de introductie van nieuwe modellen. Zo komen er de stijlvolle Elite en de Seven, die later tot een legende zou uitgroeien. Ook op sportief gebied doet Lotus goede zaken: in 1958 dringt het raceteam door tot de hoogste klasse van de internationale autosport: de formule 1. Chapman toont zich ook in de formule 1 een kundig engineer. Zijn doorontwikkelingsdrift leidt tot een steeds sneller wordende Lotus formule 1-bolide. Het eerste model, de Type 12, wordt doorontwikkeld en dit komt tot uiting in de Type 18, een snelle wagen met middenmotor en een uitstekende gewichtsverdeling. In de handen van de snelle Stirling Moss grijpt Lotus met de Type 18 het wereldkampioenschap. Lotus groeit op alle vlakken zo hard dat het merk een nieuw onderkomen nodig heeft en vindt dit in Cheshunt. Lotus continueert het succes in de formule 1.

Succes op de openbare weg en het circuit

Waar de focus van eind jaren ’50 tot aan het begin van de jaren ’60 op racewagens lag, komt Lotus in 1962 terug met een geheel nieuwe straatauto, de Elan. De Elan is een lichtgewicht cabriolet die al snel uitgroeit tot een populair hebbeding. Natuurlijk gaan de raceactiviteiten van het merk in rap tempo door met de introductie van een Indycar racewagen en de ondersteuning van Ford in het British Touring Car Championship met de Lotus Cortina. In 1963 pakt Lotus met Jim Clark achter het stuur wederom het wereldkampioenschap formule 1 met een recordaantal punten bij zowel de coureurs als de constructeurs. Twee jaar later herhaalt de Lotus-Clark-combinatie deze prestatie nogmaals terwijl in dat zelfde jaar ook de Indy 500 wordt gedomineerd van start tot einde.

Tragisch afscheid van een racelegende

In 1966 verhuist Lotus nogmaals, ditmaal naar Hethel, Norfolk van waaruit het merk momenteel (2010) nog steeds opereert. De verhuizing wordt kort daarop gevierd met de komst van de Europa sportwagen. 1968 vormt één van de zwartste pagina’s uit de geschiedenis van het merk. Tijdens een tragisch ongeval in een formule 2-race komt Lotus icoon Jim Clark te overlijden. Lotus, en met hen de hele racewereld, zijn in rauw gedompeld. Desondanks gaan de zaken natuurlijk gewoon door met de komst van de Europa S2 die ook zijn weg naar Amerika weet te vinden, waarmee Lotus officieel aan de overkant van de oceaan debuteert. In 1970 introduceert Lotus een succesvolle racewagen op basis van de Elan: de Elan sprint. De Oostenrijker Jochen Rindt domineert op de circuits maar wederom is het lot Lotus wreed gezind: Rindt overlijdt tijdens een crash nog voor het einde van het seizoen. Na wederom een periode van rauw staat Lotus weer sterk op met een update van de Europa die een veel sterkere motor onder de kap krijgt. De 1.6 liter Renault motor wordt vervangen door een door Lotus en Ford ontwikkeld exemplaar.

De introductie van een icoon

Velen zullen Lotus herkennen aan de iconische door JPS gesponsorde formule 1-wagen uit 1972. Menigeen noemt deze Lotus Type 72 de mooiste formule 1-wagen ooit gebouwd. Het seizoen daarop pakt Lotus haar 6e formule 1-titel. In 1974 brengt het merk de Elite uit. Zoals de naam al doet vermoeden, is dit op dat moment een topmodel. Tevens is het Lotus’ eerste vierzitsauto ooit. Hoewel een stuk luxer dan bij Lotus gebruikelijk, is het nog steeds een volbloed sportwagen. Een jaar later vindt de geboorte van het volgende Lotus icoon plaats: de Esprit. De Esprit, ontworpen door Giugiaro, verwerft door de jaren heen een klassiekerstatus en fungeert onder andere als auto voor James Bond in “The spy who loved me”. De Esprit zou nog velen jaren worden geproduceerd: pas in 2003 stopte de productie. Natuurlijk was dit wel een doorontwikkeld model maar de basis was grotendeels in stand gebleven. Ook in de formule 1 blijft het goed gaan met Lotus waar grand prix overwinningen worden behaald door grote namen als Mario Andretti, Ronnie Peterson en Carlos Reutemann. De jaren ’80 worden succesvol ingeleid met de introductie van de brute Esprit Turbo die een 0-100 sprinttijd liet noteren van 5,5 seconden.

Colin Chapman streft

Al die jaren is Colin Chapman aan het hoofd geweest van Lotus. In 1982 sterft Chapman op slechts 54-jarige leeftijd aan een hartaanval. Helaas mag Chapman het dus niet meer meemaken dat Lotus in 1983 en 1985 twee legendarische coureurs achter het stuur heeft: in 1983 Nigel Mansell en in 1985 het jonge megatalent Ayrton Senna. De jaren ’80 zijn roerige jaren voor Lotus: in 1983 verkrijgt het Japanse Toyota een aandeel van 16,5% in Lotus, iets waar Lotus in een later stadium overigens nog veel profijt van zou hebben in de vorm van het gebruik van motoren. Lotus heeft in 1988 nog succes in de formule 1 met Nelson Piquet waarna het team zich terugtrekt uit de hoogste klasse van de autosport. In 1989 is het de beurt aan een nog krachtigere versie van de Esprit turbo, de Turbo SE met een vermogen van 264 pk en een sprint van 0-100 km/u in 4,7 seconden.

Het moderne Lotus breidt uit

In de jaren ’90 breiden de activiteiten van Lotus zich verder uit. De fabrikant bouwt niet alleen weg- en racewagens maar gaat zich ook richten op de ontwikkeling van andere producten en engineering voor andere bedrijven. Een goed voorbeeld is de Type 108 Lotus racefiets waarmee tijdens de Olympische spelen in Barcelona in 1992 het wereldrecord 5 kilometer achtervolging wordt verbroken. 1995 is een feestjaar voor het Engelse merk want in dat jaar wordt namelijk de 50.000e auto geproduceerd. Kort hierop debuteert de Elise, een lichtgewicht coupé die thans (2010) in nieuwere vorm nog steeds leverbaar is. De Elise is uitgerust met Toyota motoren en zijn lage gewicht in combinatie met het relatief hoge vermogen geven hem uitstekende prestaties en rijeigenschappen. Nog geen twee jaar later is de 1000e Elise al verkocht wat Lotus noopt om de productie flink op te schroeven. Ondertussen wordt de Esprit maar steeds sterker: een nieuwe versie debuteert in 1996 en wordt aangedreven door een nieuw ontwikkelde 3,5 liter V8 met 350 pk.


Al in de jaren ’80 was Lotus ingelijfd door het Amerikaanse General Motors en in 2000 kwam dit tot uiting in de Opel Speedster: een lichtgewicht sportwagen van Opel, toen ook behorend tot de GM-stal, die was geïnspireerd door de Lotus Elise. Lotus verzorgde de techniek terwijl de auto werd uitgerust met een Opel motor. In het nieuwe millennium concentreert Lotus zich vooral op de uitbreiding naar nieuwe markten. Ook zijn er vele nieuwe versies van de Elise en de gesloten variant hiervan, de Exige, uitgekomen. Anno 2010 heeft Lotus met de Exige en Elise twee compacte puristische racers in huis terwijl het met de Europa en topmodel Evora wat meer op luxe gerichte gran turismo’s heeft. Ook keerde het team in 2010 weer terug in de formule 1 met de Italiaan Jarno Trulli en de Fin Heikki Kovalainen aan het stuur. De laatste jaren is Lotus Engineering nadrukkelijk betrokken bij diverse ontwikkelingen in de auto-industrie zoals de brandstofcel en een “soundbox”: een systeem dat het geluid van een rijdende auto simuleert. Dit kan worden toegepast op stille, elektrische auto’s om de veiligheid van blinde voetgangers in het verkeer in de toekomst te verbeteren.