Porsche Design - een kleine geschiedenis

De meeste concurrenten van sportwagenmerk Porsche zijn in de loop der tijd opgegaan in grotere fabrikanten. Zij hebben helaas het onderspit moeten delven. Echter, vanaf het jaar van oprichting in 1948 tot op heden blijft het merk Porsche een trouwe, winstgevende en niet te vergeten onafhankelijke maker van krachtige sportwagens. Zo is de naam Porsche een synoniem geworden voor oogverblindende sport- en raceauto's. Iets wat de oprichters ook daadwerkelijk wilden opbouwen toen ze met 200 werknemers begonnen. Welke strategie heeft Porsche gevolgd? Hoe is het Porsche wel gelukt om onafhankelijk te blijven?

De designer van het welbekende Porsche Design: Ferdinand Alexander Porsche

Wie kent ze nou niet: de flitsende, prachtig vormgegeven loeisnelle auto's van autofabrikant Porsche? Menigeen kijkt bij het spotten van zo'n bolide toch even jaloersig in de auto wie de bestuurder is, stiekem in de hoop een of andere uitgebluste treurnis achter het stuur te zien zitten. Het moet immers in de wereld wel een beetje eerlijk verdeeld blijven. Vooral het flawless design van de auto springt in het oog. Kenmerkende items voor het Porschedesign zijn eigenlijk terug te voeren tot de in Duitsland geboren oprichter: Ferdinand Alexander Porsche. Zijn persoonlijkheid en persoonlijke geschiedenis spelen hierin mee. Ferdinand komt op 11 december 1935 in buurland Duitsland op de wereld. Als oudste van vier zonen van de familie Porsche brengt het jonge kereltje veel uren door in zijn opa's ontwerpbureau en ontwikkelingswerkplaatsen te Stuttgart. De oorlog dwingt het gezin Porsche, incluis opa, naar Oostenrijk en wel naar het bergdorpje Zell am See te verhuizen. In 1943 gaat Ferdinand er naar school. Intussen begint de vader van het gezin, Ferry Porsche, aan zijn eerste sportwagen te sleutelen. Dit wordt uiteindelijk de Porsche 356.

Porsche Design in de jaren 70

Na de oorlog komt het familiebedrijf weer in wat rustiger vaarwater. De kleine Ferdinand is inmiddels wat ouder en voltooit de middelbare school. Hij schrijft zich hierna in aan een ontwerp- en designschool, het College of Design in Ulm. In 1958 komt hij als ontwerper in het familiebedrijf. Zijn eerste designklus is het ontwerpen van een autodesign, hetgeen later de Porsche 911 zou worden. Hierdoor is Ferdinand de bedenker en ontwerper van deze oogverblindende, iconische sportauto. Voornamelijk zijn het raceauto's die hij ontwerpt in de zestiger jaren. Al doende krijgt hij steeds meer oog voor verfijnde technieken en automaterialen en ook zijn gevoel voor esthetiek in het autodesign wordt steeds verfijnder. Deze vaardigheden komen zeer goed van pas bij het ontwerpen van een lichtgewicht auto-ontwerp, omdat immers de grootste tegenstander voor een raceauto immers z'n eigen gewicht is. Als dit te zwaar is, treedt verspilling op: van kracht, tijd en brandstof. En dit kan een coureur die met de bolide racet de uiteindelijke overwinning kosten. Zo klein zijn de verschillen op de racebaan.

Ferdinand Porsche wordt hoofdontwerper

Voor het bedrijf Porsche kenmerken het begin van de jaren 70 zich door een tijd van transitie. De familie Porsche trekt zich terug uit het familiebedrijf, dat op haar beurt een naamloze vennootschap wordt. Ferdinand blijft echter wel in de raad van commissarissen zitten. Echter, de regelgeving gebied hem wel om zijn positie als hoofdontwerper op te geven. Ontwerpen die eerder van zijn hand kwamen zijn de Porsche 804 en de Porsche 904 Carrera GTS. Van de laatstgenoemde auto werd de plastic (!) carrosserie geroemd als een 'meesterwerk van de lichtgewicht constructie'. Ook nu nog wordt de Porsche 904 beschouwd als een van de mooiste raceauto's ooit. Inmiddels is Ferdinand binnen het bedrijf Porsche, zoals genoemd, niet meer werkzaam als hoofddesigner. Toch blijft hij de noodzaak voelen om dingen te bedenken en te creëren. Daarom richt hij in het jaar 1972 in het Duitse Stuttgart het bedrijf Porsche Design op.

Rust, regelmaat en reinheid: terug naar de kleinschaligheid van het dorp en de bergen

Medio tachtiger jaren vindt de auto-ontwerper de stad te druk om goed en geconcentreerd te blijven werken. Hij wil graag weer terug naar de idyllische en rustieke Oostenrijkse bergen en het mooie bergdorpje Zell am See. Eigenlijk heeft hij niets anders nodig dan zijn familie, zijn boerderij en de bergen om daar, in alle rust, tot de mooiste designs te komen. Ook van zijn kleine werkkring kan hij genieten. Daarnaast vindt hij het erg belangrijk om als team goed te kunnen functioneren. Deze 'kleine deugden van het leven' vindt hij belangrijker dan het 'slechts' vergaren van steeds meer geld.

Hoogwaardige materialen en creativiteit

Wel brengt het hebben van enig geldelijk kapitaal hem de nodige financiële onafhankelijkheid. Dit geld stelde Ferdinand in staat om die producten te ontwerpen op een wijze, die alleen hem aanstond: anders begon hij er gewoonweg helemaal niet aan. Na de oliecrisis in de zeventiger jaren volgden in Europa nu weer betere tijden. De 'vette' jaren tachtig brachten velen de nodige financiële voorspoed. Hoewel de rij klanten van Porsche Design almaar groter en groter wordt, is Ferdinand niet bereid tot compromissen op welk gebied dan ook. Porsche Design wil niet denken en handelen in grote volumes en het bedrijf wil slechts hoogwaardige materialen gebruiken. Daarnaast houdt het bedrijf weinig rekening met de - soms hoge - kosten van de industriële productie van de sportwagens.

Kwaliteit hoog in het vaandel

Porsche Design wil onder geen beding afzien van het prestige en de kwaliteitsgarantie die het merk biedt - en waar het om bekend staat. Kwaliteit voert de absolute boventoon in de bedrijfsstrategie. Porsche ontwerpt inmiddels op haar eigen wijze diverse en uiteenlopende eigen producten in Zell am See. Hieronder vallen talloze designklassiekers, met name horloges en brillen.

Zonnebrillen en de designprincipes van Porsche Design

Buiten horloges ontwierp Porsche een aantal andere iconische producten. Zoals hun zonnebrillen uit 1978, die als eerste verwisselbare lenzen aan fashionista's konden aanbieden, innovatieve inktpennen, schoenen, bagage en elektronica. Hoewel dit ongelijksoortige aanbod van producten misschien wat willekeurig lijkt, is niet het geval. Immers, qua design gelden er voor elk Porsche product onderscheidende designprincipes: functioneel, teutoons, en zeer... Porsche.

Ferdinand Porsche: hofleverancier van designklassiekers

De Porsche 911 die Ferdinand ontwierp - als een van zijn eerste klussen notabene - groeide al snel nadat dit model op de markt kwam uit tot de ultieme sportwagen annex designklassieker. Zoals vermeld ontwikkelde Porsche Design ook diverse industriële producten. Daarnaast gaf het designbedrijf vorm aan huishoudelijke en consumptiegoederen voor internationaal erkende klanten. Een voorbeeld hiervan is het Porsche-ontwerp voor de trams voor de Oostenrijkse stad Wenen. Op deze manier kunnen veel mensen genieten van het rijden in een echte 'Porsche'.