De werking van een dieselmotor

Een vrachtwagen heeft een dieselmotor. Maar hoe ziet deze motor eruit en hoe werkt het nou precies? Goed om te weten als je dagelijks met vrachtwagens te maken hebt. Het is trouwens ook verplichte kennis voor het theorie-examen techniek wanneer je je vrachtwagenrijbewijs gaat halen. De werking van een vierslag dieselmotor moet je daarvoor kennen.

De dieselmotor

De basis van de dieselmotor is het motorblok. Hierin zitten de krukas, de cilinders, de zuigers, de drijfstangen en soms de nokkenas. Aan de buitenkant van het motorblok zitten andere onderdelen gemonteerd, bijvoorbeeld de dynamo en de koelvloeistofpomp. Bovenop het motorblok zit de cilinderkop. Deze sluit de cilinders aan de bovenkant af. Het bevat de kleppen en het mechanisme om de kleppen te openen en te sluiten. Door de koppakking wordt de cilinderkop hermetisch op het motorblok aangesloten.

De krukas zorgt ervoor dat de op- en neergaande beweging van de zuigers omgezet worden naar de ronddraaiende beweging van de wielen. De drijfstangen verbinden de zuigers met de krukas.

De werking van de motor

Voor het voltooien van een arbeidsproces moet elke zuiger vier slagen maken, waarvan er één arbeid levert. Het vliegwiel zorgt er intussen voor dat tijdens de andere slagen de motor toch gelijkmatig door blijft draaien.

Inlaatslag

Tijdens de inlaatslag gaat de zuiger naar beneden en wordt de inlaatklep geopend. Er stroomt verse lucht de cilinder in. De uitlaatklep is gesloten. Tijdens deze slag draait de krukas een halve slag.

Compressieslag

Tijdens de compressieslag zijn beide kleppen gesloten en gaat de zuiger naar boven. Hierdoor wordt de lucht in de cilinder samengeperst. Er ontstaat daardoor een zeer hoge druk en temperatuur boven de zuiger. Aan het eind van deze slag wordt de diesel onder zeer hoge druk ingespoten. De hoge temperatuur zorgt ervoor dat het mengsel tot zelfontbranding komt.

Arbeidsslag

Na de compressieslag volgt de arbeidsslag. Tijdens deze slag zijn beide kleppen nog gesloten. Met grote kracht wordt de zuiger naar beneden gedrukt. Op deze manier levert de zuiger kracht (arbeid).

Uitlaatslag

De laatste slag in de uitlaatslag. De inlaatklep blijft gesloten en de uitlaatklep is open. De zuiger komt omhoog en de afgewerkte gassen kunnen zo de cilinder verlaten.

Tijdens elke slag draait de krukas een halve slag. Na dit proces heeft de krukas dus in totaal twee omwentelingen gemaakt. Het proces herhaalt zich hierna weer.

Luchtinlaat

De lucht die nodig is voor verbranding wordt aangezogen uit de buitenlucht. Dit gebeurt via de luchtinlaat. De luchtinlaat zit vaak hoog zodat er schone lucht wordt aangetrokken. De lucht dichtbij het wegdek is veel vuiler door uitlaatgassen. Schone lucht zorgt ervoor dat de motor niet beschadigt.

De aangetrokken lucht komt eerst door één of meerdere luchtfilters voordat het bij de motor terecht komt. De filters hebben twee taken:

• de lucht reinigen zonder dat de luchtstroom belemmert wordt
• de aanzuiggeluiden dempen

Om aan de wettelijke voorschriften te voldoen is het belangrijk dat de aanzuiggeluiden worden gedempt. Bij vrachtwagens zijn deze geluiden vrij goed te horen en daarom wordt het luchtfilter dan ook als geluiddemper gebruikt.