Nederlanders fietsen er op los!

Nederland staat wereldwijd bekend als fietsland. Niet alleen in de beleving van buitenlanders, maar ook in werkelijkheid. Er is geen land ter wereld (met een vergelijkbaar welvaartsniveau) waar zoveel wordt gefietst als in Nederland. Kinderen leren al vroeg fietsen, we gebruiken het als dagelijks vervoermiddel, en voor de ouderen is het een manier om te recreëren en in beweging te blijven. De voorzieningen in Nederland, zoals fietspaden, zijn nergens zo goed verzorgd als in ons land. Nederland en fietsen. Het lijkt een natuurlijke combinatie, net als dat klompen, molens en tulpen bij Nederland horen. De fiets is voor de Nederlander een vervoermiddel dat je van jongs af aan tot aan je oude dag blijft gebruiken. In Nederland leren kinderen al vroeg fietsen. De fiets is ook een heel normaal vervoermiddel in het dagelijks verkeer: velen rijden erop naar het werk, zeker als je binnen de stad waar je woont blijft. Voor de ouderen is fietsen een manier om te recreëren en ook om in beweging te blijven. En zo speelt de fiets een belangrijke rol gedurende een groot deel van je leven. Voor de Nederlander heel normaal. Wist je dat het huren van een fiets in Amsterdam voor sommige buitenlandse toeristen al een attractie is?

De voorzieningen in Nederland, zoals fietspaden, zijn nergens zo goed verzorgd als in ons land. Zowel in de grotere steden als buiten het stedelijk gebied wordt veel aandacht besteed aan deze voorzieningen. De bewegwijzering is er op aangepast. De paden zijn verzorgd, overzichtelijk en veelal veilig. In Nederland is bijna 30.000 kilometer fietspad beschikbaar, waarvan dus een deel voor recreatie.

Een nieuwe ontwikkeling in fietsenland is het introduceren van fietsen die afwijken van het reguliere model fiets. Was vroeger de tandem al een unicum, tegenwoordig is er de bakfiets (op 2 of 3 wielen), de ligfiets, en zelfs de bierfiets. Een andere trend is de elektrische fiets. Deze fietsen kunnen een trapondersteuning krijgen van een elektromotor, waardoor fietsen ineens een stuk makkelijker wordt. Vooral voor ouderen weer heel prettig. Zij kunnen nu makkelijker fietsen, of zelfs langere afstanden afleggen.

De Fietsbond heeft onderzoek verricht naar de beleving van het fietsen onder Nederlanders.

Beleving bij fietsen

Maar liefst 84% van de Nederlanders heeft een positief oordeel over de fiets: ze vinden de fiets een prettig en betrouwbaar vervoermiddel. Het geeft een gevoel van veiligheid. Hierbij kan onderscheid worden gemaakt tussen de fietsers die regelmatig op de fiets zitten en zij die niet, of bijna niet fietsen. Van de regelmatige fietsers is 95% positief over de fiets. Van de niet-fietsers is alsnog meer dan de helft positief over de fiets. De volgende kwaliteiten worden de fiets toegewezen:

• rustig
• geen ergernissen
• op jezelf zijn
• geen vertragingen
• altijd op tijd komen
• goedkoop
• onafhankelijkheid
• flexibiliteit

De auto geeft al sinds tijden de bestuurder een gevoel van onafhankelijkheid en flexibiliteit. Fietsers geven hun tweewieler op deze zelfde belevingscriteria slechts een fractie lagere score dan bij de auto (Bron: Min. I&M-KIM)

Hoeveel wordt er in Nederland gefietst?

Waar in andere landen al snel de auto wordt genomen om een afstand af te leggen, zelfs wanneer deze klein is, pakken Nederlanders eerder de fiets. Van alle verplaatsingen tot 7,5 kilometer wordt 1/3 deel per fiets afgelegd. Van alle verplaatsingen, ongeacht de afstand, wordt 1/4 deel per fiets ondernomen. Let wel, in totaal fietsen Nederlanders 15 miljard kilometer per jaar. Een kwart hiervan is nog altijd ruim 4,5 miljard. Gemiddeld maakt een Nederlander ieder jaar 300 fietsritten en legt daarbij 900 kilometer af. De totale afstand die Nederlanders afleggen in eigen land, ongeacht het vervoermiddel is bijna 200 miljard kilometers. Deze zijn als volgt te verdelen:

• 75% per auto
• 9% per trein
• 8% op de fiets
• 3% per bus, tram en/of metro
• 2% lopend
• 3% anders (brom/snorfiets, motor e.d.)

En daarmee wordt nogmaals aangetoond hoe belangrijk de fiets is in het dagelijkse Nederlandse verkeer.

Wie fietsen er in Nederland?

Als aangegeven heeft de fiets gedurende bijna het hele leven van de gemiddelde Nederlander een rol: van jong tot oud. Gedurende je gehele leven verslijt je dan ook meerdere fietsen. Tel alle fietsen maar eens die jijzelf hebt gehad in je leven tot zo ver! In Nederland hebben 13,5 miljoen inwoners een fiets, of soms zelfs meerdere. Dat is 84% van de bevolking. Uit onderzoek blijkt dat vrouwen vaker fietsen dan mannen. Dat kan worden verklaard door het feit dat mannen vaker de kostwinner zijn, en met de auto naar het werk vertrekken (dat veelal niet op fietsafstand is). De vrouw gebruikt dan de fiets voor alle andere activiteiten. Ook autochtonen fietsen veel vaker dan allochtonen, komt uit het onderzoek naar voren.

Waarvoor gebruiken we de fiets?

De fiets is voor de Nederlander niet alleen een vervoermiddels voor recreatief gebruik. De fiets wordt
voor alledaagse verplaatsingen gebruikt: een ritje naar de winkel, naar school, naar het werk, naar familie of vrienden. Ook wordt de fiets veel gebruikt bij het stappen (horeca). Wist jij dat je in beschonken toestand ook niet op de fiets deel mag nemen aan het verkeer? Minder dan 10% van alle fietsritten zijn recreatief of sportief.

Binnen of buiten bebouwde kom?

Veel verplaatsingen op de fiets vinden plaats binnen de bebouwde kom. Recreatieve ritten vinden wel meer plaat buiten de bebouwde kom, maar als aangegeven is het aantal recreatieve ritten al veel kleiner. Daarnaast is er een groot verschil te bespeuren in fietsgebruik tussen Nederlandse gemeenten. In plaatsen als Zwolle, Groningen en Veenendaal wordt circa 50% van de verplaatsingen tot 7,5 kilometer op de fiets ondernomen. In bijvoorbeeld Waalwijk, Rijswijk, Rotterdam en Lelystad is dat nog geen kwart (<25%).

Afstand

De gemiddelde fietsrit is 3 kilometer. Hier ben je ongeveer een kwartier mee bezig. 75% van de fietsritten is korter dan 3,7 kilometer. De fiets is het belangrijkste vervoermiddel bij afstanden tussen 1 en 4 kilometer. Is de afstand kleiner dan 1 kilometer, dan kiest men vaker voor lopen. Is de afstande daarentegen meer dan 4 kilometer, dan wordt toch de auto het meest gebruikt. Bij afstanden tot 20 kilometer prevaleert de fiets boven de trein en/of bus. Waarschijnlijk heeft dit te maken met de tijd die toch ook nodig is voor het reizen naar station of bushalte en de wachttijden (en eventuele aansluitingen). Als je die tijd allemaal meeneemt, dan is de fietsrit in veel gevallen korter.

Fiets versus auto

De fiets is wendbaar, flexibel, en je kunt straten nemen die je met de auto niet nemen kunt. In de stad is de fietser gemiddeld 5% sneller op de bestemming dan wanneer je met de auto rijdt. Bekijk je dit in de grotere steden (>100.000 inwoners), dan is dit zelfs meer dan 10% sneller. Is de verplaatsing < 3 kilometer, dan kan de auto echt niet op tegen de fiets. Bij verplaatsingen > 4 kilometer is dat net andersom. Dat is dan inclusief parkeren en lopen naar de ingang van je bestemming (Bron: Fietsersbond Fietsbalans-2).

Lees verder

• Wielrennen: de tijdrit ... een vak apart