De historie van Lancia

Het verhaal van Lancia begint met een jongen die van zijn rijke vader naar een kostschool moet om advocaat te worden, maar eigenlijk liever aan auto's sleutelt. Hij krijgt zijn zin, begint uiteindelijk zijn eigen automerk en Lancia groeit uit tot een innovatief, sportief merk dat tegenwoordig vooral opvalt door de opvallende styling van de modellen.

Vincenzo Lancia wil niet leren

In 1881 wordt Vincenzo Lancia, zoon van Cavaliere Giuseppe Lancia geboren. Zijn vader is behoorlijk vermogend en heeft dan ook een goede toekomst voor zijn zoon in gedachten: voor Vincenzo is een carrière als advocaat weggelegd. Vincenzo blijkt echter niet zo’n denderende leerling: niet dat hij dom is maar leren interesseert hem niet zo veel. Op twaalfjarige leeftijd stuurt zijn vader Vincenzo dan ook naar een kostschool, hopende dat hij daar wel wil leren. Het toeval wil echter dat er op het terrein van de kostschool ook een werkplaats aanwezig is waar fietsen worden gebouwd. Vincenzo Lancia vindt werken aan fietsen veel leuker dan leren. Zijn vader kan het maar moeilijk accepteren maar staat het wel toe. Enkele jaren later gaat de werkplaats zich ook met auto’s bezighouden en Vincenzo raakt geobsedeerd met automotoren. Van zijn vader krijgt hij toestemming om bij de werkplaats, Ceirano genaamd, te gaan werken. Officieel kreeg hij de functie van boekhouder omdat zijn vader monteur te min vond, maar dat nam niet weg dat Vincenzo Lancia de hele dag aan motoren sleutelde.

De opkomst van Lancia

Voordat in Ceirano auto’s werden geproduceerd, werden er fietsen gemaakt onder de naam Welleyes. Wanneer de eigenaren van Ceirano de productie van een klein autootje dat zij Welleyes noemen binnenslepen, kunnen zij hun eigen succes eigenlijk niet aan. Daarop besluiten de Ceirano’s hun bedrijf te verkopen. Vincenzo Lancia is op dat moment 18 jaar net als zijn collega Felice Nazzaro. Na de overname wordt het bedrijf onderdeel Fiat en uit de Welleyes komt de Fiat 3,5 HP voort. Lancia en Nazzaro worden aangesteld als testrijders en rijden samen vele races waarbij Lancia overwegend de snellere is. Hij maakt echter ook meer brokken. Lancia doet veel ervaring op en het gaat hem ook financieel voor de wind. Dit doet hem besluiten om in 1906 zijn eigen bedrijf “Lancia & C.” op te richten. Lancia & C. gaat zich bezig houden met de constructie van auto’s. Vincenzo Lancia blijkt een fijn gevoel voor zaken doen te hebben want bij zijn trouwen in 1922 is hij reeds een rijke industrieel. Lancia blijft zich als directeur bemoeien met de ontwikkeling van nieuwe modellen en ook treedt hij nog regelmatig als testrijder op. Hij ontwikkelt een luxe levensstijl en maakt graag tijd vrij om met vrienden een wijntje te drinken of de opera te bezoeken. De eerste Lancia’s, de Alpha in 1907 en de Theta in 1913, hebben dan al hoge ogen gegooid. Daarnaast verwerft Lancia in deze en daaropvolgende jaren enkele patenten voor innovatieve V8- en V12-motoren.

Technisch vooruitstrevend

Het duurt even voordat Lancia deze motoren ook in serieproductiemodellen kan gaan aanbieden maar in 1922 verschijnt de luxe Tripakka met gepatenteerde V8 met een cilinderhoek van 22 graden en cilinderrijen die onder hetzelfde blok zijn aangebracht. Dat zelfde jaar verschijnt ook de Lambda, een revolutionair model dat symbool staat voor het technisch vooruitstrevende karakter van Lancia. De auto beschikt als eerste model over een zelfdragende carrosserie, onafhankelijke wielophanging en hydraulische schokdempers, waar Lancia op dat moment patent op had.

Tijdens de jaren ’30 blijft Lancia zich van haar innovatieve kant tonen: de elastische motorophanging, achteras met bladveren en een hydraulisch remsysteem debuteren in de middenklasse allemaal voor het eerst op een Lancia.

De dood van Vincenzo

Vincenzo Lancia overlijdt geheel onverwachts op 56-jarige leeftijd in 1937. Hij wordt ’s nachts getroffen door een hartaanval maar denkt dat het slechts een voorbijgaand kwaaltje is. Hij wil er zijn vrouw niet voor wakker maken maar als zijn vrouw de volgende ochtend de dokter belt en deze Lancia onderzoekt, blijkt dat er niets meer gedaan kan worden, Vincenzo Lancia overlijdt enkele minuten tot uren later. Hij heeft nog net de Aprilia mogen meemaken: een zeer vooruitstrevend model met een voor die tijd ongewoon goede aerodynamica.

Switch naar sportiviteit

Waar Lancia tot aan de jaren ’50 voornamelijk op comfort en luxe gerichte wagens bouwt, shift de focus van het bedrijf zich vanaf de jaren ’50 naar sportiviteit. Lancia bouwt diverse sportwagens waaronder de Aurelia, waarmee Lancia zich wederom bewijst als technisch hoogstaand merk. Gianni Lancia is inmiddels aangesteld als directeur en onder zijn leiding wordt Lancia actief in diverse raceklasses waaronder de formule 1. Ook in de autosport toont Lancia haar innovatieve karakter: de Lancia D50 formule 1-bolide valt op door zijn lage zwaartepunt en uitstekende gewichtsverdeling. Dit realiseert Lancia onder andere door in plaats van één drie kleinere brandstoftanks te monteren om het gewicht beter te kunnen verdelen. Lancia timmert hard aan de weg en het volgende hoogtepunt moet een vierwielaangedreven versie van de D50 worden. Deze wagen wordt echter nooit gebouwd omdat het complete formule 1 team van Lancia in 1955 wordt verkocht aan Ferrari. In dat jaar wordt de legendarische Argentijnse coureur Juan Manuel Fangio nog wel kampioen met de D50; weliswaar onder de naam van Ferrari maar nog dankzij het ontwerp van Lancia. Na de verkoop van het formule 1 team gaat Lancia zich weer meer richten op het bouwen van betaalbare luxeauto’s. Eerst volgt de Flavia en niet lang daarna de compacte coupé Fulvia.


De Fulvia wordt een groot succes. Vanaf circa 2006 gonst het van de geruchten dat Lancia de Fulvia nieuw leven in gaat blazen. Er is zelfs een Fulvia concept car onthuld maar tot nu toe (2010) is er nog niets concreets uit voortgekomen.

Twee markante modellen

De jaren ’70 en ’80 behoren beslist tot de markantste periode uit het bestaan van Lancia. Het hoogtepunt uit de jaren ’70 is de introductie van de Stratos, een waar racemonster met een door Ferrari ontwikkelde V6 die voor de aandrijving zorgt.


De Stratos gooit zowel als straatversie alsmede als rallywagen hoge ogen. Lancia blijft zich in de jaren ’80 vernieuwen onder andere door toepassing van elektronisch gestuurde benzine-injectie op de Trevi (1982) en ABS en een turbo met overboost op de Thema. De komst van de Delta markeert een ander hoogtepunt uit de historie van Lancia. De compacte middenklasser wordt geleverd met heftige motoren en vanaf 1989 als HF Integrale op basis waarvan ook een rallyversie verschijnt die wederom veel succes boekt.

Lancia in alternatieve rol

In de jaren ’90 en aan het begin van de 21e eeuw zakt Lancia een beetje weg. De Italianen blijven zichzelf vernieuwen en zijn consequent één van de eerste merken met technische innovaties. Hoewel er zeer zeker veel mensen zijn die het karakter van Lancia kunnen waarderen, lukt het het merk niet om aansprekende aantallen te verkopen. Lancia is anno 2010 nog steeds onderdeel van Fiat en critici zien Lancia als dikwijls iets te dure verbouwde Fiats. Echter, de comeback van de Delta in 2008 heeft het merk goed gedaan maar ook met de Delta blijft Lancia in de alternatieve rol: anno 2010 bouwt het merk vooral opvallend gelijnde, stijlvolle auto’s voor automobilisten die net iets anders willen, getuige ook bijvoorbeeld de in 2004 geïntroduceerde Thesis.