De BMW 328 en het begin van een tijdperk

De BMW 328 kennen mensen voornamelijk als de uitvoering van de BMW 3-serie met het 2.8 liter motorblok in het vooronder. Deze moderne BMW-telg begon zijn levensloop in 1992. Maar de modelnaam komt ook ergens anders voor in de historie van het merk. In de jaren 30 begon BMW zijn racehistorie met de toenmalige BMW 328, een verpletterende sportwagen, waarmee ze alle concurrenten aftroefde. Het was het begin van de roemruchte race-reputatie die het merk intussen heeft opgebouwd. Terug naar de roots van het sportieve merk, terug naar 1936.

De voorgeschiedenis van de BMW 3/28

Het concern Bayerische Motoren Wirke (BMW) begon aanvankelijk als bouwer van vliegtuigmotoren onder de naam BFW. In 1916 wist het merk haar eerste motoren te produceren voor inbouw in vliegtuigen. In het jaar dat volgde veranderde het merk haar naam in BMW. Het duurde tot 1920 voor BMW haar eerste motorfiets presenteerde, uitgerust met een gloednieuwe boxermotor. In de jaren 20 van de 20ste eeuw haalde het merk vele prijzen binnen met haar motorfietsen. Het is 1929 als BMW haar eerste auto op de markt brengt, een doorontwikkelde versie van de auto die het overgenomen Dixi produceerde in Eisenach, die BMW 3/15 PS (DA 2) gaat heten. De populaire, scherp geprijsde auto kwam in diverse carrosserievormen op de markt, waaronder ook een sportwagen, de DA-3 Wartburg. Er was op dat moment geen markt voor zo'n auto en er werden er slechts 150 geproduceerd. De modellenserie als geheel helpt het merk echter wel door de zware jaren van de economische depressie, begin jaren 30. In 1932 komt BMW met haar eerste geheel zelfontwikkelde model, de BMW 3/20 PS. De auto wordt gebouwd in dezelfde fabriek als de 3/15 en lijkt sterk op dit model.

Sportwagens BMW 315/1 en 319/1

Met de introductie van de BMW 315 en 319, nu zonder streepje in de modelnaam, kwam een nieuw platform beschikbaar voor de bouw van een sportwagen. Met hun sportieve ontwerp stelen de 315/1 en 319/1 de show en vormen ze een voorproefje voor een van de meest legendarische serie BMW's ooit. De sportwagens beschikten over dezelfde 1,5 liter 6-cilinder motor die de 315 en 319 in het vooronder hadden, maar met een andere compressieverhouding en meerdere carburateurs. De 319/1 beschikte daardoor over een vermogen van 55pk bij 4000rp/m.

De geboorte van een legende: de BMW 328

In 1935 circuleerde onder een kleine schare mensen de brochure van een nieuwe sportwagen van BMW; de 328. Deze auto zou het merk in eerste instantie puur bouwen voor op het circuit. Op dat moment is BMW nog zeer terughoudend met het wekken van verwachtingen van de auto, niet vreemd als je bedenkt dat er nog maar drie concept-exemplaren waren gebouwd.

De 328 wordt officieel geïntroduceerd tijdens de befaamde Internationale Eifel Race en maakt gelijk indruk. De combinatie van een krachtige 2 liter 6-cilinder motor en een superieur, hoog-technologisch onderstel doen de auto met kop en schouders boven de krachtigste concurrenten uitsteken. De auto haalt tijdens de Eifel Race een gemiddelde snelheid van wel 110 km/h.

Specificaties

Enkele specificaties van de BMW 328 (1936):

De carrière

Zoals gezegd begon de carrière van de BMW 328 tijdens de Internationale Eifel Race, op het nog immer legendarische circuit de Nürburgring. In de editie van het opvolgende jaar, namelijk 1937, was er geen concurrent meer die de race met een andere auto wilde rijden. En dus stonden er dat jaar alleen negen auto's van BMW aan de start. In deze eerste jaren dat de auto gebouwd werd regende het overwinningen voor BMW. Al in 1937 was er binnen Duitsland niet meer te spreken van enige competitieve concurrentie. Nu het merk bloed rook richtte BMW zijn blik daarom op het buitenland. En wel op de befaamde Mille Miglia rally, die door een groot deel van Italië voerde.

Mille Miglia
Het was begin april 1938 en terwijl de regio ten noorden van de Alpen zich nog in de greep bevond van moeder winter, vorderden in het zonnige Italië de voorbereidingen voor de toen befaamde Mille Miglia rally. Het evenement was zeer populair in Italië, maar trok merendeels nationale coureurs aan; 119 van de 155 deelnemers waren van nationale herkomst. Om ook competitie te bieden aan de relatief lichte klasse waarin de BMW 328 paste werd dat jaar een 2 liter klasse opgericht. De vier speciaal geprepareerde BMW's moesten het daarin opnemen tegen een handvol concurrenten in hun eigen klasse. In de klasse bevonden zich onder andere een Aston Martin, een Riley en een Fiat. In de grote klasse reden vele zwaardere deelnemers mee in geblazen Alfa Romeo's, Delahey's en Talbot's. De deelnemers werden met een verloop van dertig seconden of een minuut op pad gestuurd. De BMW's hadden weinig moeite om af te rekenen met hun klassendeelnemers en dat viel ook wel binnen de verwachting. Minder verwacht kwam hun aanval op de overige deelnemers. Aan de finish zou blijken dat een van de BMW 328's op de achtste plaats was binnengekomen, een ongelofelijke prestatie. De overige BMW's kwamen op de tiende, elfde en twaalfde plaats binnen. Het verslaan van veel krachtiger tegenstanders over zo'n lange afstand bracht het merk wat ze hadden gehoopt, de internationale autosport-doorbraak!

BMW 328 Mille Miglia Coupe

In 1939 kwam een bijzondere versie van de 328 uit, de Coupe. Deze versie met dak moest lichter worden dan de standaardversie en het dak moest de stroomlijn van de auto verbeteren, zodat een hogere topsnelheid kon worden bereikt. Tijdens de testfase van de auto in 1939 bleek de auto inderdaad sneller te zijn, maar hij liet ook grote problemen zien met zijn stabiliteit en wegligging. Vele manuren van de engineers van BMW mochten niet baten, waardoor het merk zich uiteindelijk genoodzaakt zag om op zoek te gaan naar een bevriende autoconstructeur die de klus kon klaren. In Italië was men op dat moment aan het werk aan een succesvolle Alfa Romeo Coupe, dus zij hadden alle benodigde techniek in huis. En omdat Italië een hechte vriendschap had met Duitsland wilde men wel met de BMW aan de slag. Het resultaat was boven verwachting en dat al binnen vier weken.

De gloednieuwe BMW 328 mocht zich voor het eerst gaan bewijzen tijdens de 24 uur van Le Mans in 1939. En dat deed hij, met een gemiddelde snelheid van 132.8 km/h over 3188 kilometer won de auto in de 2 liter klasse en wist hij een vijfde plek te halen in het algemeen klassement.

In 1940 behaalde de BMW 328 haar laatste grote overwinning, wat tevens de grootste bleek. Dat jaar werd de Mille Miglia gehouden op een aangepast parcours, wat inhield dat er meer rechte stukken en beter asfalt in waren opgenomen. Ook was nu gekozen voor het rijden van negen ronden, in plaats van een traject. Met de razendsnelle coupe wist het BMW team op dit parcours een ongeëvenaarde gemiddelde snelheid van 174km/h te noteren, genoeg voor de winst in het algemeen klassement.

Racehistorie en vervolg
Tot 1940 nam de BMW 328 deel aan 172 nationale en internationale races. Dit leverde een ongelofelijk aantal van 141 zeges op. Tijdens de oorlog werd de productie van de auto opgeschort en na de oorlog viel de befaamde fabriek in Eisenach, waar BMW haar eerste stappen zette, in handen van de Sovjet-Unie. Deze werd onder staatstoezicht geplaatst en BMW ging verder waar het nu is gevestigd, in München.